Colombia’s grootste corruptieschandaal wordt nog gecompliceerder

In 2017 vloeide het Odebrecht corruptieschandaal zich als een olievlek over Colombia. Het lijkt niet op te houden mede door een dramatisch wending in deze zaak.

Het draait allemaal om de dood van Jorge Enrique Pizano. Hij was een belangrijke getuige in een corruptieonderzoek waarbij de Braziliaanse bouwreus Odebrecht betrokken was.

In de nacht van 8 november vond de vrouw van Jorge Enrique Pizano hem op de grond in de badkamer van hun woning snakkend naar lucht. Hij stierf op weg naar het ziekenhuis. De oorzaak was een hartaanval zeiden forensische deskundigen. Drie dagen later nam zijn zoon, Alejandro, die uit Spanje was teruggekeerd voor de begrafenis van zijn vader, een slokje uit een waterfles dat op het bureau van zijn vader stond. Hij klaagde over een vieze smaak, viel flauw en stierf even later. Artsen zeiden dat hij vergiftigd was met cyanide. De duidelijke vergiftiging van Alejandro werpt vragen op over de vraag of zijn vader ook het slachtoffer is geweest van vals spel.

Grupo Aval, de grootste bankgroep van Colombia was betrokken bij de bouw van een van Colombia’s grootste infrastructuurprojecten, Ruta del Sol. Het contract voor de aanleg van een groot deel van de 1.000 km van de Ruta del Sol autosnelweg werd toegekend aan Odebrecht en zijn lokale partners. Grupo Aval en Odebrecht waren partners in een contract van 1,6 miljard dollar. Maar de concessie van Odebrecht werd in februari 2017 geannuleerd nadat er bewijzen waren gevonden dat het bedrijf steekpenningen had betaald om het contract te krijgen.

Odebrecht is het middelpunt van een grootschalig corruptieschandaal in Latijns-Amerika. De Braziliaanse bouwreus heeft toegegeven na een onderzoek van de Amerikaanse Ministerie van Justitie dat het steekpenningen heeft betaald om contracten binnen te krijgen. Volgens documenten van de Amerikaanse Ministerie van Justitie betaalde Odebrecht 788 miljoen dollar aan steekpenningen in 12 landen in Latijns-Amerika en Afrika, met inbegrip van Colombia, waar naar verluidt meer dan 11 miljoen is betaald in 2009 en 2014. Later werden meerdere Colombiaanse overheidsfunctionarissen beschuldigd en aangeklaagd voor de betrokkenheid bij het Odebrecht corruptieschandaal.

De aanklagers in Colombia schatten dat het bedrijf 27 miljoen dollar heeft betaald om het contract voor het Ruta del Sol project binnen te halen.

Jorge Enrique Pizano werd in 2010 aangeworven als accountant en begon in 2013 te protesteren tegen de verdachte betalingen van Odebrecht en Grupo Aval.

In augustus overhandigde Pizano het Colombiaanse nieuwsprogramma Noticias Uno, een geheime geluidsopname die hij in 2015 zelf had gemaakt om de betalingen aan Néstor Humberto Martínez vast te leggen. Martínez was destijds juridisch adviseur van Grupo Aval en is nu advocaat-generaal van Colombia.

Noticias Uno zegt dat Pizano vreesde dat er mensen waren die tegen hem zullen samenspannen en hebben de opname en andere documenten pas gepubliceerd totdat hij in een ander land veilig was.

Noticias Uno zond de audio zondagavond uit en heeft geleid tot het oproepen tot aftreden van de Martínez.

Néstor Humberto Martínez zei in een verklaring dat Pizano hem verteld had over onregelmatige betalingen op dat moment, maar dat het niet duidelijk was dat deze betalingen steekpenningen waren. Martínez zei ook dat hij de zorgen van Pizano had doorgegeven aan de toenmalige ambtenaren van het bedrijf.

Grupo Aval heeft een verklaring vrijgegeven waarin staat dat het onmiddellijk een interne audit heeft laten uitvoeren naar de verdenkingen van Pizano en dat het niet op de hoogte was van de betaling van steekpenningen vóór 21 december 2016, toen Odebrecht toegaf tot de betalingen als onderdeel van de pleidooiovereenkomst.