Universiteit Texas plaatst archieven Gabriel García Márquez gratis online

Ongeveer de helft van het 27.000 pagina’s tellende digitale archief van Nobelprijswinnaar Gabriel García Márquez is door de Universiteit van Texas op internet gepubliceerd. Dat is ongebruikelijk, omdat de werken van de overleden romanschrijver nog altijd auteursrechtelijk beschermd zijn.

Het Harry Ransom Center, onderdeel van de universiteit van Texas, heeft ongeveer het halve archief van Gabriel García Márquez online staan voor gratis raadpleging. De bedoeling is om later het hele archief met manuscripten, foto’s, brieven en plakboeken zowel in het Engels als in het Spaans vrij te geven.

Dat het archief vrij wordt gegeven is op zich al buitengewoon, omdat er nog auteursrechten rusten op de archieven. De familie van de in 2014 op 87-jarige leeftijd overleden winnaar van de Nobelprijs Literatuur 1982 gaf toch toestemming. Gabriel García Márquez werd wereldberoemd met zijn romans ‘Liefde in tijden van cholera’ en ‘Honderd jaar eenzaamheid’.

Op zijn dood in 2014 werd hij door president Juan Manuel Santos beschreven als de grootste Colombiaan die ooit heeft geleefd. Marquez verwierf internationale bekendheid in zijn leven voor zijn schrijfstijl magisch realisme, in het bijzonder in zijn befaamde romans 100 jaar van eenzaamheid en liefde in de tijd van Cholera.

Marquez begon zijn schrijfcarrière als journalist en was niet bang om zowel Colombiaanse als buitenlandse politici te veroordelen. Marquez, een vurige criticus had kritiek op het ongebreidelde kapitalisme en nam ook geen blad voor de mond over het voor hem sluipende imperialisme van de Amerikaanse regering.

Nadat Marquez in de jaren vijftig van de vorige eeuw een reis naar de VS had gemaakt en zich in Mexico-Stad vestigde, werd hij later dertig jaar lang het verbod opgelegd om de VS binnen te komen, naar verluidt vanwege zijn banden met de communistische partij van Colombia. Enigszins ironisch is dat Marquez de favoriete romanschrijver van voormalig Amerikaanse president Bill Clinton is. Hij noemde hem ooit de belangrijkste schrijver van fictie in elke taal sinds William Faulkner stierf.

Het was dan ook een verrassing dat het Amerikaanse Harry Ransom Center de archieven van de auteur drie jaar geleden kon aankopen voor zo’n 1,7 miljoen euro, tot grote frustratie van Márquez’ geboorteland Colombia. De beroemde Texaanse bibliotheek schafte ook al de archieven van de Britse schrijver Ian McEwan en van de Nobelprijswinnaars J.M. Coetzee en Kazuo Ishiguro aan.