Colombia is deze week gastland voor de eerste spoedtop van de Den Haag Groep, een blok van acht landen dat juridische, diplomatieke en economische maatregelen wil coördineren tegen Israël vanwege het militaire offensief in Gaza. De bijeenkomst vindt plaats op 15 en 16 juli in Bogotá en richt zich op het onder druk zetten van Israël voor vermeende schendingen van het internationaal recht, die door de deelnemers als genocide worden bestempeld.

De Den Haag Groep werd begin 2024 opgericht in Nederland en bestaat uit Colombia, Zuid-Afrika, Bolivia, Cuba, Honduras, Maleisië, Namibië en Senegal. Colombia en Zuid-Afrika spelen een leidende rol in de organisatie van de top, die ook wordt bijgewoond door delegaties uit ongeveer dertig andere landen en vertegenwoordigers van de Verenigde Naties.

De groep stelt drie centrale doelen: het naleven van arrestatiebevelen van het Internationaal Strafhof tegen de Israëlische premier Benjamin Netanyahu en voormalig defensieminister Yoav Gallant, het verbieden van wapenleveringen aan Israël, en het weigeren van toegang tot havens voor schepen gelinkt aan de Israëlische defensie-industrie.

Volgens Colombia’s viceminister van Multilaterale Zaken, Mauricio Jaramillo, is de conferentie bedoeld om van woorden naar daden over te gaan. Daarbij benadrukt hij dat het initiatief niet beperkt blijft tot landen uit het mondiale zuiden. Ook Ierland en Spanje, landen die zich eerder binnen de VN kritisch opstelden tegenover Israël, nemen deel aan het overleg.

Een van de besproken maatregelen is het blokkeren van exportproducten die Israël toegang geven tot oorlogsmateriaal. “We willen verdere escalatie voorkomen en druk blijven uitoefenen op politiek en economisch niveau”, aldus Jaramillo.

President Gustavo Petro, die zich wereldwijd profileert als uitgesproken criticus van het Israëlische optreden, schreef vorige week in de Britse krant The Guardian dat staten de plicht hebben om in te grijpen als het internationaal recht geschonden wordt. Eerder verbrak Colombia de diplomatieke banden met Israël en benoemde het een ambassadeur bij de Palestijnse staat.

Andere prominente deelnemers aan de conferentie zijn Francesca Albanese, VN-rapporteur voor de Bezette Palestijnse Gebieden, die Israël beschuldigt van misdaden tegen de menselijkheid, en Riyad Mansour, de Palestijnse VN-ambassadeur. De Franse Europarlementariër Rima Hassan is ook aanwezig.

Binnen Colombia klinkt kritiek op het initiatief, vooral vanuit de Joodse gemeenschap. Woordvoerder Marcos Peckel noemt de bijeenkomst eenzijdig en stelt dat ze geen vrede of dialoog nastreeft.

Voor president Petro betekent de top een symbolisch moment. De bijeenkomst moet volgens hem laten zien dat multilaterale samenwerking wel degelijk kan functioneren als moreel kompas bij internationale conflicten.