In 2024 kende Colombia een reeks belangrijke gebeurtenissen die het politieke, sociale en economische landschap van het land beïnvloedden. Hieronder volgt een overzicht van de meest opvallende gebeurtenissen van dat jaar:
Bij een aardverschuiving in El Carmen de Atrato, Chocó, komen 37 mensen om
De aardverschuivingen in El Carmen de Atrato, Chocó, vonden plaats op 12 januari waren het gevolg van hevige regenval die al een dag aanhield. Een modderstroom bedekte een drukke snelweg die de steden Quibdó en Medellín verbindt. Hierdoor raakten verschillende auto’s op de weg volledig bedolven. Bij deze ramp kwamen 37 mensen om het leven en raakten minstens 35 anderen gewond.
Bosbranden teisteren Colombia
In januari begon in Colombia een reeks van meer dan 340 bosbranden die woonwijken in brand staken en 174 gemeenten in het land troffen. Bogotá werd getroffen door de brand in de oostelijke heuvels.
Diplomatieke breuk met Israël
In 2024 waren er aanzienlijke spanningen tussen Colombia en Israël, voornamelijk als gevolg van de oorlog in Gaza. Op 1 maart kondigde president Gustavo Petro aan dat Colombia alle wapenaankopen van Israël zou opschorten. Dit besluit kwam nadat Israëlische troepen een menigte Palestijnen hadden beschoten die op humanitaire hulp wachtten ten zuiden van Gaza Stad.
Een maand later vroeg Colombia het Internationaal Gerechtshof om het land te laten interveniëren in de Zuid-Afrikaanse zaak die Israël beschuldigt van genocide in de Gazastrook.
Op 2 mei verbrak Colombia officieel de diplomatieke betrekkingen met Israël vanwege de oorlog in Gaza, die door mensenrechtenactivisten als genocide werd bestempeld.
In augustus keurde Colombia officieel een verbod goed op de export van steenkool naar Israël als straf voor de tien maanden durende oorlog tegen de Palestijnen in Gaza.
Deze gebeurtenissen hebben geleid tot een aanzienlijke verslechtering van de betrekkingen tussen de twee landen.
Het UNGRD-schandaal
In april 2024 kwam de Unidad Nacional para la Gestión del Riesgo de Desastres (UNGRD), het nationale agentschap dat verantwoordelijk is voor het beheer van rampen en noodsituaties in Colombia, in opspraak door een grootschalig corruptieschandaal. Uit een onderzoeksrapport bleek dat miljoenen pesos, die waren bedoeld voor de hulp aan slachtoffers van natuurrampen, werden verduisterd door overheidsfunctionarissen en bedrijven die valse contracten hadden afgesloten. Het schandaal werd aan het licht gebracht na beschuldigingen van lokale gemeenschappen die klaagden over het gebrek aan hulp na overstromingen en aardverschuivingen.
President Gustavo Petro beval een grootschalig onderzoek naar de corruptiepraktijken binnen het agentschap, wat leidde tot de ontslagname van meerdere hoge functionarissen, waaronder de directeur van de UNGRD. Het schandaal zorgde voor verontwaardiging onder de bevolking, vooral omdat veel slachtoffers van natuurrampen nog steeds in erbarmelijke omstandigheden leefden. Naast het vertrouwen in de UNGRD kwam ook de geloofwaardigheid van de regering onder druk te staan. Het incident leidde tot oproepen voor strengere controlemechanismen op de besteding van overheidsgelden en een grondige hervorming van het rampenbeheer in Colombia.
Verbod op stierenvechten
Colombia heeft een historische stap gezet door stierenvechten te verbieden. Het Colombiaanse parlement keurde een wetsvoorstel goed dat deze praktijk vanaf 2027 illegaal maakt. President Gustavo Petro ondertekende de wet in juli 2024, waarmee het verbod officieel werd. Het verbod omvat een overgangsperiode van drie jaar, zodat betrokkenen zich kunnen aanpassen aan de nieuwe regelgeving.
Stierenvechten heeft diepe culturele wortels in Colombia, maar is tevens onderwerp van groeiende controverse vanwege de problemen rond dierenwelzijn. Het verbod weerspiegelt een verschuiving in ethische prioriteiten en een toenemende beweging voor dierenrechten in de Colombiaanse samenleving.
Colombia wordt tweede op Copa America 2024
Tijdens het Copa America 2024 voetbaltoernooi, dat werd gehouden in de Verenigde Staten, heeft Colombia zichzelf trots gemaakt door de finale te bereiken en te bewijzen dat het een van de beste teams van het toernooi is.
In het 2024-toernooi leverde het Colombiaanse team zijn beste prestatie sinds het in 2001 het kampioenschap won. Supporters in het hele land steunden hun team met enthousiasme en waren dolblij toen het de finale bereikte.
In een spannende en zeer close finale tegen wereldkampioen Argentinië werden de Colombianen met 1-0 verslagen in extra tijd, in een historische wedstrijd die in Miami werd gespeeld.
Het Colombiaanse team, onder leiding van Nestor Lorenzo, viel op door hun defensieve kracht. Tijdens het hele toernooi stonden ze slechts drie doelpunten toe, terwijl ze er 12 wisten te scoren. Bovendien werd hun aanvoerder, veteraan James Rodriguez, uitgeroepen tot beste speler van het toernooi.
Vrachtwagenchauffeurs protesteren tegen hoge dieselprijzen
In september vond een groot nationaal vrachtwagenprotest plaats in Colombia. Het protest begon op 2 september en werd veroorzaakt door een aanzienlijke stijging van de dieselprijzen. De regering had de prijs van diesel verhoogd met ongeveer 50 cent per gallon, wat leidde tot grote ontevredenheid onder vrachtwagenchauffeurs.
De protesten leidden tot ernstige verstoringen in het hele land, met name in grote steden zoals Bogotá, Medellín en Cali. Vrachtwagenchauffeurs blokkeerden belangrijke wegen, wat resulteerde in verkeersopstoppingen en het stilleggen van het openbaar vervoer. Dit had ook gevolgen voor de voedselvoorziening, aangezien de aanvoer van goederen naar groothandelsmarkten werd belemmerd.
De regering en de transportvakbonden voerden onderhandelingen, maar aanvankelijk zonder succes. De regering bood aan om de geplande prijsverhogingen voor 2025 geleidelijk door te voeren, maar dit voorstel werd door de protestleiders afgewezen. Uiteindelijk werd er een overeenkomst bereikt en eindigde het protest na vier dagen.
COP16-biodiversiteitsconferentie in Cali
In september 2024 was Cali het decor van de zestiende Conferentie van de Partijen (COP16) van het Verdrag inzake Biologische Diversiteit (CBD). Dit was een historisch moment voor Colombia, dat bekendstaat als een van de meest biodiverse landen ter wereld. Vertegenwoordigers van meer dan 190 landen kwamen samen om te onderhandelen over nieuwe strategieën voor het behoud van biodiversiteit, duurzame ontwikkeling en de aanpak van klimaatverandering. De keuze voor Colombia als gastland benadrukte de cruciale rol van Latijns-Amerika in de wereldwijde biodiversiteitsagenda.
Tijdens de conferentie presenteerde Colombia ambitieuze plannen om 30% van zijn land- en zeegebieden tegen 2030 te beschermen, in lijn met de internationale doelen. Daarnaast werden er afspraken gemaakt over de bestrijding van ontbossing, illegale mijnbouw en de handel in bedreigde diersoorten. President Gustavo Petro benadrukte in zijn toespraak de noodzaak van wereldwijde solidariteit en financiering om ontwikkelingslanden te ondersteunen bij het beschermen van hun natuur. Petro pleitte ook voor een herziening van het economisch model dat ten koste gaat van ecosystemen, een boodschap die zowel lof als kritiek opleverde.
Een van de hoogtepunten van de conferentie was de lancering van een nieuw fonds voor biodiversiteitsbehoud, waaraan meerdere ontwikkelde landen en private donoren bijdroegen. Dit fonds is bedoeld om landen zoals Colombia te helpen bij het implementeren van natuurbehoudsprogramma’s. Lokale gemeenschappen en inheemse groepen waren prominent aanwezig op de conferentie en benadrukten het belang van hun traditionele kennis bij het beheren van biodiversiteit.
Spionagesoftware Pegasus in Colombia gebruikt
In september kwam in Colombia een schandaal aan het licht rond de aanschaf en het gebruik van de Israëlische spionagesoftware Pegasus. President Gustavo Petro onthulde in september dat de nationale politie in 2021, tijdens het bewind van voormalig president Iván Duque, deze software had aangeschaft voor 11 miljoen dollar in contanten, zonder zijn medeweten.
De Pegasus-software, ontwikkeld door het Israëlische bedrijf NSO Group, staat wereldwijd ter discussie vanwege het gebruik ervan om journalisten, activisten en politieke tegenstanders te bespioneren. In Colombia werd gesuggereerd dat de software mogelijk was ingezet om leden van de oppositie, waaronder Petro zelf, te monitoren.
Een opvallend aspect van deze zaak is dat de Verenigde Staten de aankoop van de Pegasus-software door Colombia hebben gefinancierd. Amerikaanse functionarissen bevestigden dat de financiering bedoeld was voor antinarcotica-operaties en dat de software uitsluitend tegen drugskartels in Colombia en Mexico zou worden ingezet.
De onthullingen leidden tot een politieke storm in Colombia. President Petro riep op tot een grondig onderzoek naar de aankoop en het gebruik van de software, en de Colombiaanse procureur-generaal startte een formeel onderzoek om de rechtmatigheid van de transactie en het gebruik van Pegasus te beoordelen.
Hoewel de regering-Duque ontkende op de hoogte te zijn van de aankoop, blijft de kwestie een gevoelig onderwerp in Colombia, waarbij vragen worden gesteld over de transparantie en het toezicht op dergelijke gevoelige aankopen en de mogelijke schending van burgerrechten door het gebruik van spionagesoftware.
De totale vrede in Colombia wordt steeds meer een uitdaging
Samen met sociale hervormingen blijft het “Totale Vrede”-beleid centraal staan in het werk van Petro’s regering in 2024. Het beleid is erop gericht om het Havana Vredesakkoord, dat in 2016 werd ondertekend met de voormalige FARC-guerrilla, uit te breiden met andere illegale gewapende groepen.
Ondanks de vredesbesprekingen die de regering in 2024 is aangegaan met de guerrillagroep van het Nationaal Bevrijdingsleger (ELN), dissidenten van de voormalige FARC en extreemrechtse paramilitaire groepen, hebben verdeeldheid en breuken de afgelopen 12 maanden de vredesinspanningen in Colombia gedomineerd.
Terwijl de oppositie haar bezorgdheid bleef uiten over de toenemende macht van de gewapende groepen in het land, is de regering doorgegaan met haar pogingen om in gesprek te komen met gewapende groepen die weinig of geen echte bereidheid hebben getoond om deel te nemen aan het dialoogproces.
Op dit moment zijn de vredesbesprekingen met het ELN – die al meer dan twee jaar aan de gang zijn – bevroren vanwege het wantrouwen tussen de delegaties. Ondertussen gaan in Venezuela de pogingen om de partijen dichter bij elkaar te brengen door.
Ondertussen zijn de dissidenten van de FARC, waaronder de Centrale Generale Staf (EMC) en de Tweede Marquetalia, verdeeld geraakt. De eerste groep blijft vredesbesprekingen met de regering voeren, terwijl de tweede groep weigert deel te nemen en haar gewapende activiteiten tegen de staat verdubbelt.
De resterende anderhalf jaar van Petro’s ambtstermijn biedt weinig hoop voor de middellange termijn.
Colombia’s economie begint te herstellen
De Colombiaanse economie sluit 2024 af met bemoedigende tekenen van herstel na twee jaar van crisis. Na een periode van hoge inflatie die de koopkracht van huishoudens aantastte, begonnen de tarieven eindelijk te dalen tot 5,2% in november.
Deze verbetering ging gepaard met een daling van de rentetarieven, wat consumptie en investeringen stimuleerde.
De belangrijkste groei deed zich voor in de agro-industriële sector, waar de export van belangrijke producten als koffie, bloemen en avocado’s toenam. Het economisch herstel werd ook gestimuleerd door het overheidsbeleid dat het creëren van banen bevorderde en de afhankelijkheid van de informele arbeidsmarkt verminderde.
Ondanks deze vooruitgang waarschuwden analisten dat Colombia begrotingsdiscipline moet handhaven en moet werken aan diversificatie van de economie om toekomstige financiële crises te voorkomen.
Ondertussen hebben sectoren als de industrie en met name de bouwsector nog steeds moeite om zich te herstellen en hebben ze bij lange na niet het groeiniveau van voor de huidige crisis.
Energiecrisis: vele uitdagingen om de crisis te boven te komen
Door de gevolgen van de klimaatverandering en de afhankelijkheid van waterbronnen voor de energieproductie staat het land in 2024 aan de rand van rantsoenering, met de dreiging van een black-out. Steden zoals Bogotá hebben momenteel te kampen met watertekorten en lage waterreservoirniveaus. De daling van de aardgas- en ruwe oliereserves en het gebrek aan stimulansen voor de productie van deze koolwaterstoffen vormden de perfecte storm voor Colombianen om de hoogste elektriciteitstarieven van de afgelopen 30 jaar te betalen. De vertraging in nieuwe opwekkingsprojecten baart zorgen voor 2025.
De cruciale rol van Juan Fernando Cristo in de hervormingen
Juan Fernando Cristo, de minister van Binnenlandse Zaken van Colombia, speelde een cruciale rol in de hervormingen van 2024. Hij was verantwoordelijk voor het leiden van verschillende belangrijke hervormingsinitiatieven die gericht waren op het verbeteren van de politieke en economische situatie in het land.
Cristo werkte aan een reeks politieke hervormingen die gericht waren op het versterken van de democratie en het verbeteren van de transparantie in de overheid. Een van de belangrijkste voorstellen was de hervorming van het kiesstelsel om gendergelijkheid te waarborgen en de financiering van politieke campagnes volledig door de staat te laten bekostigen.
Hij benadrukte ook de noodzaak van economische hervormingen om de inflatie onder controle te houden en de werkloosheid te verminderen. Hoewel er vooruitgang werd geboekt, bleef de fiscale situatie een uitdaging voor de regering.
Cristo zette zich ook in voor sociale hervormingen, waaronder de hervorming van de gezondheidszorg en arbeidswetgeving. Deze hervormingen waren bedoeld om de levenskwaliteit van de Colombianen te verbeteren en sociale rechtvaardigheid te bevorderen.
Een ander belangrijk aspect van zijn hervormingsagenda was de hervorming van de agrarische rechtspraak en het verbeteren van de rechten van boeren en landarbeiders.
Ondanks de uitdagingen en tegenstand die hij tegenkwam, bleef Juan Fernando Cristo vastberaden om deze hervormingen door te voeren en bij te dragen aan de vooruitgang van Colombia.
