Het departement Cauca, gelegen in het zuidwesten van Colombia, was dinsdag opnieuw het toneel van een gewelddadige aanval. Deze keer hebben dissidenten van de FARC, die deel uitmaken van de Estado Mayor Central (EMC), een hinderlaag opgezet tegen een eenheid van het Colombiaanse leger, met een tragisch dodental van vijf soldaten en 16 gewonden, waarvan drie in kritieke toestand. De aanval vond plaats toen troepen bezig waren met de installatie van een militaire brug in een landelijk gebied van Balboa, als onderdeel van een operatie om de wegen te herstellen na de vernietiging van een eerdere brug in maart.

De aanval vond plaats in de sector La Hacienda, waar het leger op een missie was om de weg tussen deze plaats en El Plateado te openen, als onderdeel van infrastructurele verbindingswerkzaamheden in een regio die gekenmerkt wordt door gewapende conflicten. Volgens het officiële communiqué van het leger reed de eenheid in gepantserde voertuigen toen ze werden verrast door een bermbom die in een van de hellingen van de weg was ingegraven. De ontploffingsgolf van het apparaat trof de troepen met volle kracht en veroorzaakte de doden en zwaargewonden.

De gewonden werden snel geëvacueerd en naar medische centra in de regio vervoerd voor gespecialiseerde zorg. Het nationale leger veroordeelde de aanval via een institutioneel bericht en herhaalde zijn inzet voor de veiligheid in het gebied.

De minister van Defensie, gepensioneerd generaal Pedro Sánchez Suárez, heeft de aanslag scherp veroordeeld. In zijn verklaringen betuigde de hoge functionaris zijn solidariteit met de families van de overledenen en sprak hij een boodschap van sterkte uit aan de gewonden. “Ik betreur deze verachtelijke terroristische aanval op onze helden ten zeerste. Het leger blijft vastberaden in zijn missie om de veiligheid van Colombianen te garanderen,” zei de minister, die ook opmerkte dat dergelijke aanvallen de noodzaak om te blijven werken aan vrede alleen maar versterken.

De Colombiaanse president Gustavo Petro reageerde ook op de tragedie en herhaalde dat zijn regering zich inzet voor de economische en sociale transformatie van Cauca, als pijler voor het opbouwen van vrede in de regio. Via zijn sociale netwerken benadrukte de president dat het leger en een bataljon ingenieurs op een missie waren om de brug te installeren, die eerder was vernield door dissidenten van de EMC, en hij benadrukte het belang van het werk voor het welzijn van de plattelandsgemeenschappen die zijn getroffen door het conflict.

Cauca is nog steeds een van de gebieden in Colombia waar het meeste geweld voorkomt. In het departement zijn verschillende illegale gewapende groeperingen actief, waaronder dissidenten van de FARC, het Nationale Bevrijdingsleger (ELN) en verschillende drugshandelorganisaties. Deze gewapende groeperingen controleren grote delen van het grondgebied, wat leidt tot voortdurende botsingen en aanvallen op de veiligheidstroepen en de burgerbevolking.

Cauca was onlangs opnieuw het toneel van geweld, toen afgelopen donderdag 28 politieagenten en een soldaat werden ontvoerd door dissidenten van de FARC in de gemeenten Argelia en El Tambo. De gijzelaars werden zaterdag vrijgelaten dankzij een humanitaire missie waarbij verschillende staats- en internationale organisaties betrokken waren.

Het nationale leger heeft zijn inspanningen om de controle over de regio terug te krijgen en de illegale gewapende groeperingen die in Cauca actief zijn te ontmantelen, niet gestaakt. In oktober 2024 werd “Operatie Perseus” gelanceerd, waarbij meer dan duizend soldaten werden ingezet in het gebied El Plateado, dat werd beschouwd als het belangrijkste bolwerk van de Carlos Patiño-structuur van de EMC. Vijf maanden later zijn de resultaten echter niet zoals verwacht. De dissidenten behouden hun territoriale controle, stellen de aanwezigheid van de staat ter discussie en vergroten de onveiligheid in de regio.

De aanval van dinsdag illustreert eens te meer de complexe uitdagingen waarmee de Colombiaanse regering wordt geconfronteerd in haar strijd tegen dissidenten en andere gewapende organisaties, en benadrukt de dringende behoefte aan alomvattende oplossingen die veiligheid combineren met aandacht voor de sociale en economische oorzaken van het conflict.

Cauca is van oudsher een strategische regio voor illegale gewapende groeperingen, vanwege de bergachtige geografie en de nabijheid van belangrijke routes voor drugshandel. Dit heeft geleid tot een spiraal van geweld die zowel de strijdkrachten als de burgerbevolking treft. Terwijl de autoriteiten hun inspanningen voortzetten om de orde te herstellen, lijkt een oplossing voor het conflict nog ver weg.

De aanval op de militaire eenheid in Balboa is slechts een van de laatste in een lange reeks confrontaties die de aanhoudende dreiging van FARC-dissidenten en andere gewapende actoren in Cauca benadrukken, een regio die nog steeds worstelt om vrede te vinden.

Colombia’s nieuwe minister van Defensie heeft dinsdag verklaard dat hij zich zal inzetten voor het terugwinnen van grondgebied dat verloren is gegaan aan rebellengroepen, die dit jaar duizenden mensen hebben gedwongen hun huizen te verlaten.

In een toespraak tot de nationale troepen benadrukte minister van Defensie Pedro Sánchez dat het tijd is voor het Colombiaanse leger om “de nationale soevereiniteit te versterken en de bevolking te beschermen”.

De gepensioneerde generaal gaf aan dat het Colombiaanse leger, dat onlangs door de regering was gevraagd om rebellengroepen met rust te laten, nu een actievere rol zal aannemen.

“We kunnen niet langer toestaan dat onze politie en militairen worden bespuwd, dat ze worden aangevallen en dat hun levens worden verwoest alsof ze niets meer zijn dan levenloze objecten,” zei hij.

Sánchez’ opmerkingen komen enkele dagen na de ontvoering van 28 politieagenten en een soldaat door een groep burgers in de westelijke provincie Cauca, tijdens gevechten met de rebellengroep FARC-EMC. De soldaten werden zondag weer vrijgelaten.

Sánchez, een voormalig generaal van de luchtmacht, werd eind februari benoemd tot minister van Defensie, terwijl het land wordt geconfronteerd met de ernstigste veiligheidscrisis in tien jaar.

In januari raakten meer dan 36.000 mensen ontheemd in de noordoostelijke regio Catatumbo, na een golf van aanvallen door het Nationale Bevrijdingsleger, waarbij naar schatting 80 mensen omkwamen.

De onlangs aangestelde minister van Defensie van Colombia verklaarde dinsdag dat hij zich zal inzetten voor het heroveren van gebieden die verloren zijn gegaan aan rebellengroepen, waardoor dit jaar duizenden mensen gedwongen zijn hun huizen te verlaten.

Tijdens een toespraak tot de nationale strijdkrachten benadrukte minister van Defensie Pedro Sánchez dat het tijd is voor het Colombiaanse leger om “de nationale soevereiniteit te versterken en de bevolking te beschermen”.

De aanvallen hebben ertoe geleid dat president Gustavo Petro de vredesonderhandelingen met de rebellengroep, die eind 2022 waren gestart, heeft stopgezet.

Petro, die in zijn jeugd deel uitmaakte van een rebellengroep, heeft geprobeerd om vredesgesprekken aan te knopen met verschillende gewapende groepen als onderdeel van een strategie die bekendstaat als totale vrede.

Hoewel deze strategie heeft geleid tot enkele tijdelijke wapenstilstanden, heeft ze geen blijvende resultaten opgeleverd.

Analisten wijzen erop dat groepen zoals het ELN en de FARC-EMC de wapenstilstanden hebben benut om meer strijders te werven en hun controle over afgelegen gebieden te versterken, waar ze lokale bedrijven afpersen en drugssmokkelroutes beheren.

“Onze president is zeer vrijgevig geweest in zijn zoektocht naar vrede,” zei Sánchez dinsdag. “Maar die oprechte vrijgevigheid is verraden door degenen die geweld blijven gebruiken tegen onze burgers.”

In 2016 ondertekende Colombia een vredesakkoord met de grootste rebellengroep van het land, de FARC, waarbij meer dan 13.000 strijders hun wapens neerlegden.

Echter, kleinere criminele groeperingen hebben het machtsvacuüm dat de rebellen hebben achtergelaten opgevuld en bevorderen de drugshandel en illegale mijnbouw.

Colombia vroeg de VN het cocablad te schrappen van de lijst van schadelijke stoffen. Minister van Buitenlandse Zaken Laura Sarabia bevestigde opnieuw Colombia’s toewijding aan het wereldwijde drugcontrolesysteem en riep tegelijkertijd op tot een open en inclusief debat over de noodzaak van de hervorming ervan.

Tijdens de 68ste sessie van de VN Commissie Verdovende Middelen in Zwitserland, benadrukte het hoofd van de Colombiaanse diplomatie dat ondanks de inspanningen van Colombia en de miljardeninvesteringen, de huidige strategie er niet in geslaagd is om druggebruik, productie en handel in te perken.

De Colombiaanse Minister van Buitenlandse Zaken drong er bij de internationale gemeenschap op aan om de nood aan hervorming van het wereldwijde drugbeleid te bespreken, en benadrukte daarbij de uitsluiting van het cocablad als schadelijke stof.

De aankondiging werd gedaan tijdens haar toespraak op de 68ste sessie van de Commissie Verdovende Middelen van de Verenigde Naties in Wenen, Zwitserland. Daar bevestigde ze opnieuw het engagement van de Colombiaanse regering ten opzichte van het wereldwijde drugregime, maar bekritiseerde ze ook de tekortkomingen van de huidige strategie, die er volgens de minister van Buitenlandse Zaken niet in geslaagd is om de drugconsumptie, -productie en -handel in te perken.

“Het bewijs is overweldigend: drugshandel heeft de ontwikkeling van ons land belemmerd, miljoenen boeren het slachtoffer gemaakt, terroristische groeperingen gefinancierd en essentiële ecosystemen zoals het Amazonegebied verwoest”, zei minister Sarabia.

Ze benadrukte ook dat de kwestie niet exclusief is voor Colombia, aangezien het wereldwijde drugaanbod de afgelopen tien jaar niet is afgenomen, terwijl het aantal recreatieve gebruikers met meer dan 50 miljoen is gestegen.

Voor de VN presenteerde Colombia een concreet voorstel om de koers van de strijd tegen drugs te veranderen, met twee fundamentele punten als kern: het cocablad moet worden verwijderd van de lijst van schadelijke stoffen en er moeten economische alternatieven komen in de regio’s waar het wordt verbouwd.

Minister Sarabia kondigde aan dat Colombia formeel om een herziening van deze classificatie heeft gevraagd, ondersteund door wetenschappelijk bewijs over het cocablad.

“De wetenschap zal aantonen dat het cocablad zelf niet schadelijk is voor de gezondheid. We kunnen het alleen weghalen bij de drugshandelaars als we het potentieel ervan benutten voor industriële toepassingen, zoals meststoffen en dranken,” verklaarde ze.

Ondanks dit initiatief bevestigde Colombia dat het zijn uitroeiings- en verbodsstrategie streng zal blijven handhaven. De minister meldde dat het land van 7 augustus 2022 tot 31 januari 2025 meer dan 1,9 miljoen kilogram cocaïnehydrochloride en meer dan 215.000 kilogram cocabasis in beslag heeft genomen en 454 clandestiene laboratoria heeft vernietigd.

Daarnaast benadrukte Colombia de noodzaak om economische alternatieven te implementeren voor gemeenschappen die getroffen zijn door de oorlog tegen drugs. Sarabia benadrukte dat er dringend levensvatbare en winstgevende productiemogelijkheden moeten komen, zoals de teelt van cacao en koffie, voor de regio’s die het zwaarst getroffen zijn door de drugshandel, waaronder Catatumbo en Cañon del Micay.

“We kunnen niet toestaan dat gemeenschappen verstrikt raken in geweld en verwaarlozing. We moeten middelen en territoriale transformatieprojecten brengen naar degenen die ze het hardst nodig hebben,” verklaarde ze.

Aan de andere kant benadrukte de Colombiaanse minister de bijdrage van haar land aan de strijd tegen de drugshandel. In dit verband herinnerde ze eraan dat Colombia na de Verenigde Staten de grootste bijdrage levert aan de internationale vervolging van deze illegale activiteit.

“Colombia heeft de afgelopen tien jaar 416 miljoen dollar bijgedragen aan het VN-Bureau voor drugs- en misdaadbestrijding, waarmee het na de Verenigde Staten de grootste bijdrage levert. Het is noodzakelijk dat deze middelen efficiënt worden gebruikt, met soberheid, en op een manier die een echte impact heeft op de getroffen gemeenschappen,” benadrukte Sarabia voor de VN Commissie VN Commissie Verdovende Middelen.

Tot slot drong de Colombiaanse vertegenwoordiger er bij de internationale gemeenschap op aan om een nieuw model te bouwen dat gebaseerd is op feiten en respect voor het leven. “Hervorming van het wereldwijde drugregime betekent niet dat drugshandel wordt genormaliseerd, maar wel dat we effectievere middelen krijgen om het te bestrijden. We kunnen de fouten uit het verleden niet blijven herhalen. Voor Colombia is het heroriënteren van dit beleid een kwestie van leven en vrede,” besloot ze.

ELN-commandanten onder de schuilnamen “Ricardo” en “Silvana Guerrero” beweren dat dit, een van de belangrijkste speerpunten van het Colombiaanse staatshoofd, mislukt is.

De commandanten van het Nationale Bevrijdingsleger (ELN) in Catatumbo, een grensgebied tussen Colombia en Venezuela, houden vol dat “de confrontatie zal doorgaan” bij elke militaire actie van de Colombiaanse regering, die volgens hen van een vredespolitiek naar een “totale oorlog” is gegaan.

In een ongebruikelijk interview op een geheime locatie in de bergen van één van de gebieden in Colombia met de hoogste concentratie drugsgewassen, verzekerden twee commandanten van het Noordoostelijke Oorlogsfront van de guerrillastrijders het AFP dat ze niet zouden aarzelen om de acties van de meer dan 10.000 troepen van de veiligheidstroepen die in de regio zijn ingezet, af te slaan.

De guerrillabeweging ELN voert al sinds 1964 oorlog tegen de Colombiaanse staat en is sinds half januari in Catatumbo betrokken bij een aanval op een dissidentie van de uitgestorven FARC die volgens officiële cijfers tot minstens 76 doden en 55.000 ontheemden heeft geleid.

Het is het eerste interview dat dit front aan de media heeft gegeven sinds het begin van de confrontaties in die regio, die Colombia in de ernstigste geweldscrisis van de afgelopen tien jaar hebben gestort.

Bewaakt door zo’n 30 zwaarbewapende strijders, zeggen commandanten “Ricardo” en “Silvana Guerrero”, zittend met geweren in de hand, dat ze open staan voor dialoog maar klaar zijn voor oorlog.

De regering heeft Silvana, wiens echte naam Luz Amanda Payares is, op haar lijst van meest gezochte ELN doelwitten gezet en looft een beloning van ongeveer 25.000 dollar uit voor informatie die leidt tot haar gevangenneming.

Petro’s vrede mislukt? De recente escalatie van geweld zet vraagtekens bij Petro’s “totale vrede” om alle gewapende groepen te demobiliseren in een poging om een halve eeuw van gewapend conflict, dat bijna 1,1 miljoen doden heeft geëist, te bezweren.

“Uiteindelijk verandert het in een totale oorlog”, zegt commandant Ricardo ironisch, die waarschuwt: ‘Als er meer soldaten in het gebied blijven komen, zal de confrontatie zeker doorgaan, want we gaan ons verdedigen’. “Petro’s vredespolitiek is een mislukking”, voegt commandant Silvana toe.

In “de paar maanden die hem nog resten” van zijn regering, heeft de president “als laatste kaart in zijn mouw” een demobilisatieproces van ongeveer 100 strijders van het 33e Front van de uitgestorven FARC die in het gebied opereren en aan wie het ELN de oorlog heeft verklaard.

“Hij (Petro) moet iets laten zien (…) Misschien zien we binnen afzienbare tijd een tegenoffensief in het gebied van een andere dimensie”, zegt Silvana.

Hij heeft gezworen de controle over de staat zo nodig met geweld te herstellen. “Het ELN heeft het pad van de oorlog gekozen en ze zullen oorlog voeren,” schreef Petro in januari op de sociale netwerksite X.

Analisten geloven dat de recente botsingen tussen het ELN en het 33e front voortkomen uit een strijd om de lucratieve cocaïnesmokkelroutes naar Venezuela. Het ELN-gebied in Catatumbo is een toegangspoort tot de Caribische kust, waar een deel van de Colombiaanse cocaïne zijn reis naar de rest van de wereld begint.

De regering beweert dat het ELN banden heeft met het Mexicaanse Sinaloa-kartel. Maar Silvana ontkent dat de guerrilla’s direct betrokken zijn bij drugshandel, hoewel ze toegeeft dat de groep belasting int op de geproduceerde cocaïne. “We heffen belasting (sic) per kilo in het gebied omdat we een economie nodig hebben,” zegt ze. Ze vindt dat de regering hen “stigmatiseert” door hen “direct in verband te brengen met drugshandel”.

Conflictonderzoekers stellen dat het ELN de afgelopen jaren een bi-nationale guerrillagroep is geworden, die zich voortdurend aan beide kanten van de Colombiaans-Venezolaanse grens beweegt. Commandanten van het Noordoostfront ontkennen dit. “Er zijn geen (ELN-)posities aan de andere kant van de grens”, verzekert Ricardo.

De Colombiaanse minister van Defensie Pedro Sánchez kondigde zaterdag aan dat 29 ordehandhavers die onlangs in het zuidwesten van het land waren ontvoerd, zijn vrijgelaten. De 28 politieagenten en een soldaat waren donderdag ontvoerd tijdens een gewelddadige aanval in de regio El Plateado.

De vrijlating was het resultaat van een complex bemiddelingsproces waarbij het Ministerie van Binnenlandse Zaken, het kantoor van de Ombudsman, de OAS-missie ter ondersteuning van het vredesproces (MAPP-OAS) en de VN-missie in Colombia, samen met de Micay gemeenschap, en de Colombiaanse regering betrokken waren.

De ontvoering van de soldaten vond plaats in het kader van Operatie Perseus, die op 12 oktober 2024 van start ging met als doel de controle terug te krijgen over de Cañón del Micay, een gebied dat van oudsher wordt gedomineerd door dissidenten van de FARC. De interventie van de staat in het gebied heeft geleid tot aanzienlijke botsingen met illegale groeperingen, de inbeslagname van wapens en het onschadelijk maken van antipersoonsmijnen.

De operatie heeft echter ook de complexe relatie tussen de veiligheidstroepen en de gemeenschap in Micay aan het licht gebracht. Bij verschillende gelegenheden heeft de bevolking rellen georganiseerd om de militaire opmars te stoppen of om illegale groepen te beschermen; het meest memorabele geval was de opstand van 11 november 2024, toen burgers de gevangenneming van vermeende dissidenten verhinderden.

Ombudsman Iris Marín zei dat de situatie in de regio kritiek blijft. “De ontvoering van de onlangs vrijgelaten soldaten vond plaats in een regio waar de dissidenten onder leiding van ‘Mordisco’ de bevolking extreem onder controle houden en in gewapende confrontatie zijn met de veiligheidstroepen. Bovendien vindt deze ontvoering plaats in een context waarin de politie voor het eerst in jaren het gebied is binnengedrongen om institutioneel aanwezig te zijn”, legde hij uit.

De jaarlijkse inflatie in Colombia in februari 2025 bedroeg 5,28% met een maandelijkse variatie van 1,14%. Volgens Andrea Ramírez, directeur van het Colombiaanse Bureau van de Statistiek (DANE), blijft de prijsstijging zich in de tweede maand van het jaar voortzetten.

De inflatie werd beïnvloed door prijsstijgingen in verschillende sectoren, waaronder brandstof, huur en voedsel. De prijs van brandstof voor voertuigen steeg met 43,86% op jaarbasis, terwijl de huurprijzen met 8,07% toenamen. Ook de kosten voor maaltijden in restaurants en zelfbedieningszaken stegen met 10,54%.

Daarnaast hadden de stijgende energiekosten een aanzienlijke impact op de inflatie. De elektriciteitsprijzen stegen met 21,36% op jaarbasis, en het stedelijk vervoer, inclusief trein en metro, nam toe met 6,23%. De inflatie voor fastfood buiten de deur bedroeg 13,06%, mogelijk gerelateerd aan gezondheidsbelastingen op bepaalde producten en dranken.

Ondanks de stijgende inflatie blijft de jaarlijkse inflatie dalen in vergelijking met het voorgaande jaar. In februari 2024 bedroeg de jaarlijkse inflatie 7,74%, wat 5,54 procentpunten lager is dan de 13,28% van dezelfde periode een jaar eerder. De voorzitter van de Cámara Colombo Americana, AmCham Colombia, María Claudia Lacouture, benadrukt dat de inflatie op jaarbasis blijft dalen, maar dat er een maandelijkse stijging van 0,17 procentpunten was, waardoor de inflatie in februari 2025 op 1,09% uitkwam.

Lacouture stelt dat het handhaven van een lage inflatie essentieel is voor het herstel van de koopkracht van huishoudens en de economische heropleving. Ze benadrukt ook het belang van een economisch herstelplan van de overheid in samenwerking met de private sector om de groei te stimuleren. Daarnaast wijst ze op de noodzaak van maatregelen om de impact van klimaatveranderingen, zoals het fenomeen La Niña, te beperken om prijsstijgingen van voedsel te voorkomen.

Met 90 ja-stemmen en 28 nee-stemmen heeft de plenaire vergadering van het Huis van Afgevaardigden in het tweede debat de gezondheidshervorming van de regering goedgekeurd. Nu moet het wetsvoorstel naar de Zevende Commissie van de Senaat voor een derde debat.

De plenaire vergadering van het Huis van Afgevaardigden heeft op donderdag de gezondheidshervorming van de regering van Gustavo Petro goedgekeurd. Om wet te worden moet het wetsvoorstel nu een derde debat ondergaan in de zevende commissie van de Senaat.

De hervorming, een van de meest controversiële en omstreden van de regering, werd goedgekeurd met 83 artikelen goedgekeurd en één geschrapt. Hoewel de regering om politieke redenen streeft naar volledige goedkeuring vóór 20 juni, kan de tekst na deze datum verder worden besproken.

Ondanks het feit dat de vooruitzichten voor de hervorming van de gezondheidszorg een paar dagen geleden rommelig waren, lijkt het erop dat de turbulente komst van Armando Benedetti naar het ministerie van Binnenlandse Zaken erin geslaagd is om de doorgang ervan te deblokkeren.

De plenaire vergadering van het Huis had het wetsvoorstel twee weken geleden niet eens op de agenda staan en zelfs de zeven artikelen die in extra sessies werden goedgekeurd, dreigden te worden geschrapt vanwege procedurele gebreken. Op 3 maart bevestigde de voorzitter van het Huis van Afgevaardigden echter dat het wetsvoorstel op de agenda was gezet voor debat dat op 4 maart zou beginnen. Twee dagen later stuurde de nationale regering een dringende boodschap om het debat over de gezondheidshervorming te versnellen. Dit betekent dat er gedurende 30 dagen geen ander onderwerp of project kan worden besproken totdat de toekomst van de gezondheidshervorming is bepaald.

Dit is de eerste wetgevende overwinning van 2025 te midden van een kabinetscrisis die duidelijk naar voren kwam tijdens de controversiële ministerraad die begin februari op televisie werd uitgezonden en die blijkbaar is overwonnen.

Aan het einde van de sessie feliciteerde de minister van Volksgezondheid, Guillermo Alfonso Jaramillo, de congresleden met de goedkeuring van de hervorming en verzekerde dat dit een project is dat door een meerderheid wordt gesteund en ook voorstellen accepteert die door verschillende partijen worden gesteund. De minister gaf aan dat dit “een project is dat vandaag begint te ontgrendelen”.

Op zijn X-account bedankte president Petro ook het Huis van Afgevaardigden voor de goedkeuring van het wetsvoorstel dat het gezondheidszorgsysteem van Colombia moet transformeren, wat een van zijn belangrijkste campagnebeloften was. Hij verzekerde dat deze goedkeuring “het begin van de sociale rechtsstaat” markeert.

Met 52.000 hectare uitsluitend bestemd voor de productie van exportbananen wil de Colombiaanse bananensector zijn productiviteit verhogen en de druk op de prijzen aanpakken met nieuwe onderhandelingsmodellen.

Na een uitdagend 2023 dat gekenmerkt werd door minder regenval en een daling van de productiviteit, laten de resultaten van 2024 zien dat de sector beter voorbereid was, met verbeteringen in operationele efficiëntie en bodembeheer. “Herstel van de productiviteit is het belangrijkste doel van de bananensector”, zegt Emerson Aguirre, voorzitter van de Colombiaanse vereniging van bananentelers (Augura), die een productiviteitsgroei van 5% verwacht in 2025.

De Europese markt, die goed is voor 66% van de Colombiaanse bananenexport, blijft de belangrijkste bestemming, met Duitsland, Italië en België als belangrijkste toegangspunten. “De Colombiaanse afzetmarkt in Europa loopt van januari tot juli, wanneer de vraag groter is en de prijzen gunstiger,” zegt Aguirre. Het Verenigd Koninkrijk speelt ook een belangrijke rol en is goed voor ongeveer 16% van alle export. De Verenigde Staten absorberen 15% van de Colombiaanse bananen, terwijl de zendingen naar Azië en andere markten nog steeds klein zijn.

“In de afgelopen 20 jaar zijn de bananenprijzen in Europa met 20% gedaald, ondanks de stijgende productiekosten en het feit dat duurzaamheidscertificeringen een vereiste zijn geworden. Bananen zijn een gewild artikel in de Europese supermarkten, dus de prijzen zijn omlaag geduwd,” zegt Aguirre. De sector is er echter in geslaagd om de onderhandelingsmodellen aan te passen, door af te stappen van neerwaartse veilingen en nieuwe prijsstrategieën te implementeren die rekening houden met de sociale en milieu-impact van de productie.

“Voor ons is het heel belangrijk dat de wereld de inspanningen ziet van grote, middelgrote en kleine producenten op het gebied van milieu-, sociale en arbeidsduurzaamheid. De implementatie van efficiëntere landbouwpraktijken, het verantwoorde gebruik van water en het streven naar koolstofneutraliteit zijn enkele van de strategieën die de reputatie van Colombiaanse bananen in het buitenland hebben versterkt,” zegt Aguirre.

De formalisering van arbeid is een ander onderscheidend aspect van de Colombiaanse bananensector. “We zijn een 100% formele sector waar 92% van de arbeiders is aangesloten bij een vakbond”, zegt Aguirre, die benadrukt dat dit het mogelijk heeft gemaakt om al meer dan 30 jaar een leefbaar loon te garanderen en een model van effectieve sociale dialoog op te bouwen. De sector heeft ook de sociale ontwikkeling in de producerende regio’s gestimuleerd, met bijdragen aan huisvesting, onderwijs en cultuur.

Midden in het voorstel van president Petro om de cocateelt in Catatumbo uit te roeien, hebben de Verenigde Naties een verontrustend rapport uitgebracht over de toename van de cocateelt in het land.

Volgens de narcoticacontrolecommissie van de VN is er in totaal 253.000 hectare cocateelt in Colombia, dat is een stijging van meer dan 50%.

Volgens het meest recente rapport van het VN Bureau voor Drugs en Misdaad is de cocaïneproductie in Colombia in 2023 met 53% gestegen en met 10% ten opzichte van 2022. De International Narcotics Control Board van bovengenoemde organisatie zegt ook dat steeds meer landen cocaïne consumeren.

“De illegale teelt van cocastruiken in Colombia bereikte een nieuwe recordhoogte van 253.000 hectare in 2023, wat 10 procent meer is dan in 2022. De potentiële cocaïneproductie in Colombia is tussen 2022 en 2023 met 53 procent gestegen”, aldus het rapport van de raad. Bovendien bereikte de cocaïneproductiecapaciteit in 2023 volgens hetzelfde rapport een recordhoogte van 2.664 ton.

Anderzijds wees de Organisatie erop dat van de 19 Colombiaanse departementen met cocateelt, 16 departementen een toename van de cocateelt vertoonden, waarbij Cauca en Nariño het zwaarst getroffen waren. Bovendien werd in 98% van de gemeenten met een concentratie van illegale gewassen de aanwezigheid van minstens één illegale gewapende groepering vastgesteld, die de drugshandelroutes in deze gebieden van het land controleren.

Tijdens een ministerraad kondigde president Petro aan dat de nationale regering zal beginnen met het uitroeien van de cocateelt in Catatumbo. De strategie bestaat uit betalingen die de staat zal doen aan boeren in ruil voor het afstaan van de cocagewassen bij de wortel.

“Er zal een betaling zijn van $1.280.000 voor uitroeiing, wat 90% is van het huidige wettelijke minimumloon, gedurende 12 maanden,” zei Gloria Miranda Espitia, directeur van het Programma voor de Substitutie van Illegale Gewassen.

Het voorstel heeft in sommige sectoren tot ergernis geleid, omdat ze beweren dat deze betaling het aantal gewassen dat in het land wordt verbouwd zou kunnen doen toenemen.

“De regering begrijpt het probleem van de drugshandel nog steeds niet, dat is wat er gebeurt als er geen technische capaciteit is. Ze vergeten dat de laatste keer dat de regering geld bood om het probleem van illegale gewassen te verlichten, de illegale gewassen in het land omhoog schoten,” zei senator Paloma Valencia.

Aan de andere kant betwijfelde senator Ariel Ávila de relevantie van deze strategie nu de prijs van het cocablad is gestegen.

“Wat de regering vandaag voorstelt, hadden we twee jaar geleden moeten doen, niet nu, nu de prijzen stijgen, en als de prijzen stijgen, is er geen kans dat dit goed zal uitpakken voor ons,” zei Ávila.

In het midden van de uitzending van de Ministerraad op maandag 3 maart, kondigde president Gustavo Petro aan dat samen met de uitroeiing van 25.000 hectare coca in Catatumbo, een vredesproces zal worden uitgevoerd in de regio.

“Zoals we al zeiden, is het belangrijker om met mensen met wapens te praten dan met mensen zonder wapens. Er zijn echter al honderden mensen die hun wapens in Catatumbo willen neerleggen en in die zin openen wij de deuren. Het Catatumbo Sociaal Pact is de mogelijke vredesovereenkomst.”

Volgens de president is dit vredesproces aangevraagd door de gemeenschappen van Catatumbo zelf en wordt het dus samen met de bevolking in deze regio van het land opgebouwd.

“Het is gedaan met de gemeenschappen, deze decreten van commotie concretiseren grotendeels, op een substantiële manier, de vredesovereenkomst die we met de gemeenschappen hebben gebouwd. “Dat wil zeggen, waar ik het over heb, is door de gemeenschap gevraagd.”

Het staatshoofd voegde eraan toe dat er naast de drie grote projecten om de economische basis van het geweld in de regio Catatumbo te deactiveren, ook een militair offensief zal komen, hoewel hij verduidelijkte dat dit voorstel niet tijdens de op televisie uitgezonden ministerraad zou worden besproken.

“Naast deze drie grote projecten om de economische basis van het geweld te deactiveren, zal er een militair offensief plaatsvinden. Wij zullen dit niet bespreken in deze Raad van Ministers, omdat het vertrouwelijk is.”

Hij zei ook dat de boeren in Catatumbo verzekerd zullen zijn van gezondheidszorg, onderwijs en pensioenvoorzieningen.