Het gebied rond het legendarische scheepwrak San José is door Colombia uitgeroepen tot “beschermd archeologisch gebied”. Het probeert zo het wrak en de bijhorende miljardenschat te beschermen, want sinds de ontdekking in 2015 is een juridische strijd losgebarsten over wie de eigenaar is van het wrak.

De benoeming, zei de Colombiaanse minister van Cultuur Juan David Correa, “garandeert de bescherming van erfgoed” door het “behoud op lange termijn van het schip en de ontwikkeling van activiteiten op het gebied van onderzoek, behoud en taxatie”.

“Dit is geen schat, we behandelen het niet als zodanig”, zegt Correa. De San José, een galjoen uit de 18e eeuw, moet met deze nieuwe beslissing beter beschermd worden tegen onderzoekers die de schat van San José zouden willen bovenhalen.

“Deze regering doet iets dat ongekend is… het onderzoeken van het zinken van het galjoen als de mogelijkheid om geschiedenis en cultuur te begrijpen”, vertelde Correa woensdag op een persconferentie in Cartagena, waar de expeditie ook werd gelanceerd.

De San José werd in 2015 ontdekt in de wateren voor de kust van de havenstad Cartagena door de Colombiaanse regering en wordt vaak de ‘heilige graal van de scheepswrakken’ genoemd.

Het driemastschip met 62 kanonnen – het vlaggenschip en het grootste galjoen van een Spaanse vloot – zou goud, zilver, smaragden en andere waardevolle goederen uit de mijnen van Potosi, Peru, hebben vervoerd. Er werd gezegd dat het op reis was van Panama naar Colombia toen het op 8 juni 1708 met naar verluidt 600 mensen aan boord zonk tijdens een gevecht met Britse schepen in de Spaanse Successieoorlog.

Na de ontdekking van het schip is een juridische strijd losgebarsten over het eigenaarschap van de schat. Er zijn – haast letterlijk – kapers op de kust. Zo zeggen Peru en Bolivia dat de schat hen toebehoort, omdat het goud uit die landen gestolen zou zijn. Spanje vindt dan weer dat het hun schat is, omdat het om een Spaans schip gaat.

En een Amerikaans bergingsbedrijf Sea Search Armada claimt dan weer dat zij degene zijn die het wrak voor het eerst hadden gelokaliseerd, in jaren 80 al. Ze zouden zelfs een deal hebben gesloten met Colombia om de helft van de lading te krijgen. Klopt niet, zei Colombia daar eerder over.

Met deze erkenning als “beschermd archeologisch gebied” probeert Colombia de juridische strijdbijl voorgoed te begraven. Er zal nu wetenschappelijk onderzoek gebeuren nabij het wrak.

De eerste fase van de expeditie zal zich richten op het fotograferen van het schip met behulp van ‘niet-opdringerige’ afstandssensoren, aldus het Colombiaanse Instituut voor Antropologie en Geschiedenis (ICANH), eraan toevoegend dat de resultaten van de eerste expeditie de weg zouden kunnen vrijmaken voor daaropvolgende verkenningen. omvatten het bergen van archeologisch materiaal uit het scheepswrak. Met de beelden wordt vervolgens een inventarisatie gemaakt van de archeologische vondsten op de zeebodem.

Onderzoekers zeggen dat ze ook van plan zijn een onderwaterschip met akoestische positioneringstechnologieën te gebruiken, evenals een op afstand bestuurbaar voertuig met verschillende sensoren en gereedschappen die naar de diepte van de locatie kunnen afdalen.