De voormalige Colombiaanse president Álvaro Uribe is vrijdag aangeklaagd in een langlopend onderzoek naar het manipuleren van getuigen.
Uribe werd formeel beschuldigd van het manipuleren van getuigen en omkoping, vanwege zijn pogingen om een politieke tegenstander in diskrediet te brengen die onderzoek deed naar Uribe’s familiebanden met rechtse paramilitaire groeperingen. Als Uribe wordt veroordeeld, kan hij tot 12 jaar gevangenisstraf krijgen.
De zaak gaat terug tot 2012, toen Uribe een klacht indiende bij het Hooggerechtshof waarin hij een linkse wetgever, Iván Cepeda, beschuldigde van laster. In 2018 sloot het Hooggerechtshof – de enige instantie die wetgevers mag onderzoeken – het onderzoek tegen Cepeda en kondigde in een bombastische ommezwaai aan dat het een nieuw onderzoek zou openen naar Uribe, die toen senator was, voor fraude en het manipuleren van getuigenissen.
Uribe, die Colombia regeerde met sterke steun van de VS van 2002 tot 2010, heeft elk wangedrag ontkend en heeft het hoofd van het Colombiaanse openbaar ministerie beschuldigd van “politieke wraak”.
Er zijn afgeluisterde telefoongesprekken waarin de voormalige president met een van zijn advocaten twee voormalige paramilitaire strijders bespreekt die tegen hem zouden getuigen. Uribe zegt dat zijn gesprekken illegaal zijn afgeluisterd.
Geen enkele politieke leider in de recente geschiedenis van Colombia heeft zoveel invloed gehad als Uribe, die nog steeds legioenen volgelingen heeft. Hij leidde de nee-campagne die in 2016 met succes een vredesakkoord met linkse rebellen wegstemde, hoewel de regering later een licht aangepaste versie aannam.
Beschuldigingen van banden met drugskartels en paramilitairen achtervolgen hem al sinds het begin van de jaren 1980, toen het agentschap voor de burgerluchtvaart, dat hij toen leidde, beschuldigd werd van het geven van vliegvergunningen aan drugshandelaren. Uit geheime documenten van het Ministerie van Buitenlandse Zaken van tien jaar later blijkt dat Amerikaanse functionarissen te horen kregen dat de opkomende politicus banden had met kartels.
De media-aandacht en de heftige emoties rond deze zaak hebben het werk van het Colombiaanse rechtssysteem bemoeilijkt, dat in het verleden altijd moeite heeft gehad om prominente politieke en militaire leiders ter verantwoording te roepen.
Voordat president Petro aan de macht kwam, probeerden Colombiaanse aanklagers twee keer om de zaak van het manipuleren van getuigen te sluiten, nadat ze hadden gezegd dat ze er niet in waren geslaagd om bewijs te vinden voor de criminele verantwoordelijkheid van Uribe. Deze verzoeken werden echter afgewezen door rechters en in april, nadat Petro een nieuwe procureur-generaal had benoemd, veranderden de aanklagers van koers en zeiden dat ze de zaak voor de rechter zouden brengen.
De hoorzitting van vrijdag werd gehouden via videoconferentie en Uribe had een beperkte rol en liet het grootste deel van het gesprek over aan zijn advocaat.
De hoofdaanklager, Gilberto Ivan Villareal, zei dat de voormalige president “zijn vooraanstaande positie in de samenleving misbruikte” om getuigen om de tuin te leiden en hen zover te krijgen dat ze zich tegen Cepeda zouden uitspreken.
Uribe werd in 2020 tijdens de pandemie van het coronavirus op last van het Hooggerechtshof korte tijd onder huisarrest geplaatst. Maar hij werd vrijgelaten kort nadat hij zijn senaatszetel had neergelegd. Dit was voor justitie aanleiding om de zaak over te dragen van het hooggerechtshof naar de openbare aanklagers.
