Het is bijzonder te noemen waarom het zikavirus nog geen geboorteafwijkingen heeft veroorzaakt in Colombia. Het kan slechts een kwestie van tijd zijn.
Na Brazilië is er geen ander land dan Colombia waar zoveel zika gevallen zijn geconstateerd. Er zijn meer dan 2100 zwangere vrouwen die het virus dragen.
Maar tot nu toe hebben de gezondheidsinstituten in het land geen enkel geval gevonden van de geboorteafwijking microcefalie onder de aanstaande moeders.
Is dat een reden om te twijfelen aan wat de World Health Organization (WHO) maandag heeft gezegd dat er een “sterke” vermoeden is dat het door muggen overgebrachte virus verantwoordelijk is voor de grote toename van het aantal geboren baby’s met ongewoon kleine hoofden en beschadigde hersenen in Brazilië?
In een woord: nee. Het is gewoon te vroeg om het te zeggen, melden experts. Brazilië en Frans-Polynesië zijn tot nu toe de enige twee plaatsen waar de gezondheidsinstituten het virus koppelen aan een duidelijke toename van microcefalie. Dit is een van de reden waarom gezondheidsorganisaties over de hele wereld naar Colombia kijken voor soortgelijk bewijs.
“Colombia zal ons veel vertellen,” zei Marcos Espinal, directeur van Pan American Health Organization die onderzoek doet naar overdraagbare ziekten en gezondheid.
De autoriteiten houden toezicht op de zwangere vrouwen die reeds zijn gediagnosticeerd met Zika, zei hij.
Maar volgens deskundigen verschijnen geboorteafwijkingen niet in een foetus tot het eind van het tweede trimester of begin van het derde trimester van de zwangerschap. Andere soorten van schade kan nu niet worden gedetecteerd tot de geboorte, of zelfs na de geboorte, zeggen de experts, omdat vele Zika gevallen nog vers zijn. Onderzoekers hebben de komst van het zikavirus in Colombia ontdekt in oktober vorig jaar, terwijl het in Brazilië ten minste vijf maanden eerder was.
Cynthia Moore, een expert op aangeboren afwijkingen bij het Amerikaanse centrum van ziektebestrijding en preventie, zei dat het zeer moeilijk is om microcefalie halverwege de zwangerschap nauwkeurig te bepalen door middel van de 20 weken echo dat de meeste vrouwen krijgen als onderdeel van een routine controle.
“Uit verslagen van Braziliaanse artsen blijkt dat rond 30 weken de afwijkingen in de ontwikkeling van de hersenen, microcefalie, het beste geconstateerd kan worden,” zei Moore.
Braziliaanse autoriteiten hebben meer dan 4.000 meldingen van vermoedelijke microcefalie gevallen gekoppeld aan Zika. Maar in de eerste 762 gevallen die onderzocht zijn, hebben alleen 270 microcefalie, die schijnen te worden veroorzaakt door Zika of een andere infectie. (Microcefalie kan ook worden veroorzaakt door genetische aandoeningen en door overmatig alcoholgebruik).
De WHO zegt ook dat het vermoedt dat Zika gekoppeld kan worden aan een neurologische aandoening genaamd Guillain-Barre syndroom, dat verlamming kan veroorzaken.
Braziliaanse officials zeggen dat 400.000 tot 1,5 miljoen burgers besmet kunnen zijn met het zikavirus en wereldwijd zeggen gezondheidsorganisaties dat het kan oplopen tot 4 miljoen gevallen dit jaar in het Amerikaanse continent.
Tot op heden zijn er in Colombia meer dan 20.000 gevallen van het virus, dat zich explosief verspreid naar 24 landen en gebieden op het halfrond volgens de WHO ambtenaren.
Zika kent geen vaccin of behandeling en onderzoekers zijn pas begonnen met het bestuderen of het virus definitief gekoppeld kan worden aan microcefalie en andere aangeboren afwijkingen.
De stad Barranquilla, Colombia’s meest zwaar getroffen gebied aan de Caribische kust, is begonnen de straten te ontsmetten met gif als voorbereiding op het jaarlijkse carnaval dat komend weekend begint. Bijna 2000 gevallen zijn opgenomen in het gebied.
“We willen gemeenschappen de bron te identificeren van deze muggen en deze aan de lokale autoriteiten melden, zodat ze kunnen worden geëlimineerd,” zei de Colombiaanse minister van Volksgezondheid Alejandro Gaviria in een verklaring. “Op die manier stoppen we de proliferatie en de besmetting.”
Gaviria heeft vrouwen gevraagd om de zwangerschap uit te stellen voor zes tot acht maanden en vertelde dat wanneer er een Zika infectie is met mogelijke schade aan de foetus, de vrouwen in aanmerking kunnen komen voor een abortus, die illegaal is behalve als er sprake is van verkrachting of risico’s voor de gezondheid van de moeder zijn.
De nationale gezondheidsinstituut vertelde deze week dat bijna 40 procent van de geïnfecteerde zwangere vrouwen in Colombia wonen in de oostelijke provincie Norte de Santander, langs de grens van Venezuela.
Het ministerie van Volksgezondheid verwacht tot 650.000 Zika infecties.