Juan Manuel Santos, de president van Colombia, heeft op een persconferentie meer uitleg gegeven over de vondst van het Spaanse galjoen San José. Dat schip zonk in 1708 met een kostbare lading goud, zilver en edelstenen aan boord. “Dit is een van de belangrijke archeologische vondsten ooit”, zei hij triomfantelijk.
Santos maakte gisteren via Twitter bekend dat onderzoekers de San José -ook wel “de heilige graal van de scheepswrakken” genoemd- teruggevonden hadden. Maar op details over de belangrijke vondst was het nog even wachten.
De persconferentie vond plaats in de noordelijke havenstad Cartagena. Nabij die stad zonk de San José in 1708 naar de diepte. Er werden foto’s getoond van het wrak en experts vertelden dat ze het galjoen hadden geïdentificeerd door de unieke bronzen kanonnen met gegraveerde dolfijnen.
“Gebeurtenis zonder voorgaande”
President Santos meldde dat de San José al op 27 november is gevonden, “op een plaats die nooit vermeld is geweest in eerdere onderzoeken”. “Zonder enige twijfel hebben we na 307 jaar het galjoen San José gevonden.”
“Het wrak is een van de belangrijkste vondsten van gezonken patrimonium, zo niet de grootste ooit in de menselijke geschiedenis”, schuwde de president de grote woorden niet. “De ontdekking is een gebeurtenis zonder voorgaande voor het land”, vulde de burgemeester van Cartagena aan.
Hoeveel is dat waard?
In het wrak zelf heeft men nog niet kunnen kijken, maar enkel aan de oppervlakte zijn al meer dan 100 voorwerpen waargenomen, zoals kruiken, flessen en kanonnen.
In een volgende fase gaat het internationale team van onderzoekers, die bijgestaan worden door de Colombiaanse marine, verder wetenschappelijk onderzoek doen. Het bovenhalen van de waardevolle scheepslading zal dus nog niet voor meteen zijn.
De San José had een kostbare lading goud, zilver en edelstenen aan boord. Hoe groot de huidige waarde daarvan is, is onduidelijk. Er wordt dan ook al druk gespeculeerd. De schattingen gaan van 800 miljoen euro tot meer dan 10 miljard.
“Dit behoort toe aan alle Colombianen”
Over wie er eigenaar is van de schat, zal wellicht nog een hartig woordje gesproken worden. “Dit behoort toe aan alle Colombianen”, zei de president, die in de voorbije jaren wetgeving heeft doorgevoerd die het Colombiaanse erfgoed beter moet beschermen.
De Colombiaanse staat is namelijk al meer dan 15 jaar verwikkeld in een conflict met de Amerikaanse bergingsfirma SSA. Beiden werkten aanvankelijk samen om de San José te vinden, maar toen de Colombianen de wet veranderden om alle (eventuele) vondsten volledig voor zichzelf te claimen, stapten de Amerikanen naar de rechter.
Een Amerikaanse rechter oordeelde in 2011 dat het galjoen eigendom is van Colombia. SSA heeft de strijd echter nog niet opgegeven en laat ook nu weten dat ze menen recht te hebben op een deel van de opbrengst.
De geschiedenis van de San José
Het verhaal van de San José gaat terug naar het begin van de 18e eeuw, toen in Europa de Spaanse successieoorlog woedde. Een complex conflict dat draaide rond de vraag wie er recht had op de Spaanse troon.
De Spaanse koning Filips V werd onder meer niet erkend door de Britten, die de oorlog niet alleen in Europa uitvochten, maar ook in de kolonies. In juni 1708 kwam het tot een confrontatie tussen een Brits squadron en de Spaanse vloot voor de kust van Colombia, nabij Cartagena.
De Britse admiraal Charles Wager wou verhinderen dat de Spaanse goudschepen de oceaan overstaken en zo de oorlogsinspanningen in Europa konden financieren. Daarnaast wilde hij zoveel mogelijk buit maken. Kort na de aanval op de San José vond er echter een explosie plaats op het schip, waardoor het met zijn volledige lading in de diepte zonk. Van de 600 mensen aan boord waren er slechts 11 overlevenden.
De Engelsen slaagden er uiteindelijk in om te verhinderen dat de Spaanse schepen naar Europa trokken, maar hun buit was wel veel kleiner dan ze gehoopt hadden. Het goud en zilver aan boord van de San José, dat afkomstig was uit de Spaanse mijnen in Peru, bleef op de bodem van de oceaan liggen. (bronnen:deredactie.be/rtlnieuw?RCN)
