Tijdens de eerste dagen van het jaar maakt Colombia zich klaar om het carnaval van de zwarten en witten te vieren, een feest dat UNESCO in 2009 heeft uitgeroepen tot immaterieel cultureel erfgoed van de mensheid.
Tussen 2 en 7 januari viert de stad San Juan del Pasto, samen met andere gemeenten van het departement Nariño, dit bijzondere carnaval dat honderden toeristen aantrekt, zowel Colombianen als buitenlanders, en dat elk jaar zijn populariteit verhoogt.
De viering van dit carnaval vindt zijn oorsprong in de versmelting van de culturen van dit gebied. De eerste viering vond plaats in 1546 en was een feest van de indiaanse bevolking. Na de Spaanse kolonisatie sloten de nieuwe kolonisten zich aan bij deze traditie, wat betekende dat het oorspronkelijke festival werd aangepast. Hetzelfde gebeurde met Afrikaanse tradities, die vermengd waren met Colombiaanse gebruiken.
Het carnaval begint op 28 december, een dag waarop alle buren naar de straat gaan om nat te worden. Ze gooien elkaar met emmers water, gebruiken tuinslangen en mensen gooien water van de balkons. Het ‘precarnaval’ gaat verder op de 30e, met de Serenata a Pasto. Men speelt dan op snaarinstrumenten de Andesmuziek en serenades worden gezongen.
De volgende viering is het ‘carnavalito’, een activiteit waarin de kinderen culturele elementen presenteren van hun regio, gehouden op 3 januari.
De Castañeda Familie parade is de eerste officiële optocht van het carnaval en vindt plaats op 4 januari. Het verwijst naar een legende, van begin van de 20e eeuw, waar een familie werd uitgenodigd voor de vieringen van Pasto. Om de aankomst van de familie te vieren werd een parade gehouden met dansgroepen en bands. Sindsdien is de parade een traditie geworden en wordt de komst van de familie nagebootst.
De twee grote feestdagen worden op 5 en 6 januari gevierd. Op de 5e, Día de los Negros (de dag van de zwarten), gaan de inwoners van de stad in het zwart gekleed en zwart geschminkt de straat op. Dit evenement wordt begeleid door vrolijke orkesten.
Tenslotte wordt op 6 januari, samenvallend met Driekoningen, Día de los Blancos gevierd (de dag van de witten) waarbij de inwoners en toeristen elkaar onder gooien met witte poeder. Overdag worden optochten gehouden met handgemaakte fantasiefiguren, een zeer verrijkende en vreugdevolle culturele demonstratie.
Het Carnaval de Negros y Blancos maakt deel uit van de cultuur van Zuid-Colombia, een feest dat de integratie van verschillende etnische groepen laat zien en de diverse culturele rijkdom uitvergroot.
