Zonder enige twijfel is de pandemie het nieuws van 2020, niet alleen voor Colombia, maar voor alle landen in de wereld. Echter, waren er ook andere gebeurtenissen in Colombia die het land hebben geschokt, zoals de moorden op sociale leiders, de massamoorden en andere tragedies. Te midden van de pandemie heeft het land de orkaan Iota moeten doorstaan, maar ook politieke stormen zoals het ontslag van voormalig president en senator Alvaro Uribe.
De strijd tegen de pandemie
Op 6 maart was het eerste geval van het coronavirus bekend in Colombia. Op 21 maart van diezelfde maand verklaarde president Iván Duque het land in totale quarantaine en een week eerder had hij de land-, zee- en riviergrenzen gesloten en de internationale vluchten geschorst. Na ruim 5 maanden van een lockdown ging het over naar een fase van een selectieve quarantaine en de beperkende maatregelen die werden gecreëerd om COVID-19 infecties te beteugelen werden versoepeld. Langzamerhand werd de economie gereactiveerd en werd nationaal en internationaal luchtverkeer weer mogelijk. De strijd is nog niet overwonnen. Het land bevindt zich op dit moment in tweede besmettingsgolf dat het totale aantal besmettingen van 1.626.461 nog meer zal doen stijgen. Het virus heeft het leven gekost aan 42.909 Colombianen. Echter, is er een lichtpuntje nadat president Duque bekend heeft gemaakt een deal te hebben gesloten voor 40 miljoen doses vaccins. Volgens Duque zal de vaccinatie in de eerste helft van 2021 beginnen.
340 doden door massamoorden
Volgens het Instituut voor Studies voor Ontwikkeling en Vrede (INDEPAZ) hebben 80 bloedbaden tot dusver dit jaar in het land plaatsgevonden. Dit jaar zijn 340 mensen omgekomen, voornamelijk door illegale groepen die controle willen hebben over illegale economieën in de regio’s en strategische drugshandelroutes. De meest getroffen departementen waren Antioquia, met 18; Cauca, met 13, en Nariño, met 9. Het meest gewelddadige seizoen deed zich voor in de maanden augustus en september, toen er respectievelijk 11 en 16 bloedbaden waren. De gemeenten waar deze gebeurtenissen hebben plaatsgevonden, zijn dezelfde waar sociale leiders worden vermoord.
De moorden op sociale leiders
Hoewel het aantal moorden tijdens de lockdown in Colombia afnam, zijn de moorden op sociale leiders en mensenrechtenverdedigers niet gedaald. Volgens het Instituut voor Studies voor Ontwikkeling en Vrede heeft het dit jaar (laatste telling 9 december) 289 moorden geregistreerd. Volgens onderzoek van de autoriteiten zijn de leiders vermoord door gewapende groepen zoals Clan del Golfo, ELN en de FARC-dissidenten, die hen zien als een bedreiging voor de controle over het grondgebied. Helaas door te weinig aanwezigheid van het Colombiaanse leger, het bestaan van illegale economieën en het ontbreken van een adequate uitvoering van het vredesakkoord blijven deze gewelddaden in het land voortduren.
Soldaten verkrachten inheems meisje
Een verkrachting van een minderjarig inheems meisje door soldaten maakte veel los in Colombia. Op maandag 22 juni hebben zeven soldaten een 13-jarig meisje van de Embera Chami-stam verkracht. Ze verdween die zondag uit haar gemeenschapsreservaat in het noorden van Colombia en werd een dag later gevonden op een nabijgelegen school.
45 doden bij het plunderen van een omgevallen brandstoftruck
Verschrikkelijke beelden van verbrande mensen wegrennend van een exploderende tankwagen was het nieuws uit een dorpje in het noorden van Colombia. Op 6 juli raakte een tankwagen met 5950 liter benzine van de weg en kapseisde. Inwoners van het dorp Tasajera in het departement Magdalena verzamelden zich rondom de tankwagen om brandstof te tappen. Op dat moment vatte de wagen vlam en ontstond er een grote vlammenzee. Zeven mensen kwamen ter plekke om het leven, nog eens 38 mensen overleden later aan hun verwondingen.
Het ontslag van senator Alvaro Uribe
Een andere belangrijke gebeurtenis was het ontslag van voormalig president Alvaro Uribe uit de senaat om het onderzoek van het Hooggerechtshof te vermijden. Het hoofd van de regerende partij, het Democratisch Centrum, nam ontslag als senator zodat zijn onderzoek naar de vermeende manipulatie van getuigen zich kon verplaatsen van het Hooggerechtshof naar de gewone rechtbank. De voormalige president werd op 4 augustus door het Colombiaanse hooggerechtshof onder huisarrest geplaatst. Het was voor het eerst in Colombia dat een voormalige president op bevel van de rechter werd vastgezet.
De aanslag op vijf minderjarigen die Colombia schokte
Op 11 augustus werd het land geschokt door de moord op vijf minderjarigen tussen de 14 en 16 jaar in de wijk Llano Verde in de stad Cali. Twee personen werden opgepakt en zijn in afwachting van een straf die kan oplopen tot 60 jaar. Nog geen week later werden in Samaniego in het departement Nariño acht jongeren vermoord door gewapende mannen. Een groep jongeren van 20 personen, die een feestje vierden in een verlaten huis van een familielid, werden op 15 augustus beschoten door vier bewapende mannen. De regio staat bekend om de cocateelt, drugshandel en de aanwezigheid van verschillende rivaliserende gewapende groeperingen.
Protest tegen politiegeweld
De maand september stond in het teken van vele protesten van het Colombiaanse volk tegen het buitensporig geweld van de politie. Hevige protesten braken uit na de dood van Javier Ordoñez, een 46-jarige advocaat, taxichauffeur en vader van twee kinderen, die meerdere keren stroomstoten kreeg van twee politieagenten en later in het ziekenhuis overleed. De video van het incident werd gedeeld op sociale media en ontketende felle reacties. In de hoofdstad Bogotá en andere steden kwamen mensen op straat om hun woede te uiten tegen het politiegeweld. Dat leidde tot meerdere dagen onlusten tussen de demonstranten en de oproerpolitie.
Colombia geschokt door excessief geweld leger
Op 24 september schoot een soldaat Juliana Giraldo Díaz neer, een 38-jarige vrouw die met haar man in een auto reed langs een snelweg in het landelijke gebied van Miranda, Cauca. In de eerste versie werd verteld dat een groep soldaten, die zich bij een controlepost bevond, het signaal gaf om het voertuig te stoppen, maar aangezien het niet stopte, vuurden de soldaten schoten op de grond. Juliana’s partner gaf echter aan dat het vermeende controlepunt niet goed was gemarkeerd en dat de soldaten zonder reden op de auto schoten. In oktober werden aanklachten ingediend tegen de soldaat die had neergeschoten, aangezien het schot volgens het misdaadrapport in een rechte lijn was en niet tegen de grond.
De bekentenissen van de FARC
De bekentenissen die de FARC voor het tribunaal voor speciale rechtspraak voor de vrede (JEP) heeft afgelegd, maakten ook deel uit van de krantenkoppen in 2020. De FARC gaf toe verantwoordelijk te zijn geweest voor de moord op ex-presidentskandidaat en conservatieve partijleider Álvaro Gómez Hurtado (foto) in 1995. De voormalige guerrillabeweging bekende ook minderjarigen te hebben gerekruteerd en verontschuldigde zich voor alle ontvoeringen die zij tijdens het gewapend conflict hebben gepleegd. Het JEP, dat is opgericht in het kader van het vredesakkoord tussen de Colombiaanse regering en de revolutionaire strijdkrachten van Colombia (FARC), behandelt zaken die als oorlogsgeweld wordt beschouwd. Wanneer in het proces de feiten worden toegegeven krijgen ze aanzienlijke strafverminderingen.
De verwoesting van orkaan Iota
De orkanen Iota en Eta in de archipel van San Andrés, Providencia en Santa Catalina hadden een grote ravage achtergelaten op de Colombiaanse eilanden. In november was de orkaan Iota het meest verwoestend. Voor het eerst in de geschiedenis van Colombia raakte een categorie 5-orkaan de kusten. Praktisch meer dan 90% van de fysieke infrastructuur in Providencia werd vernietigd.