Verscholen op warme proefveldjes langs de kust van Colombia en bij de Universiteit van Tolima bij Bogota ligt een van Latijns-Amerika’s best bewaarde geheimen. In het Internationale Centrum voor Tropische Agricultuur (CIAT) in Valle de Cauca in Colombia, zijn meer dan driehonderd wetenschappers uit de hele wereld bezig de wereld blijvend van eten te voorzien. Deze wetenschappers hebben een superboon gekweekt die opgewassen is tegen de klimaatsverandering.
Er gloort hoop voor de boon, en de honderden miljoenen voor wie bonen de basis vormen van het dagelijkse dieet. Wetenschappers hebben dertig bonenrassen geïdentificeerd die bestand zijn tegen de hogere nachttemperaturen, die op een opwarmende wereld op steeds meer akkers aan de orde zullen zijn.
Bonen hebben de onhebbelijkheid dat ze niet goed tegen nachttemperaturen van 18 graden of meer kunnen. Het gewas, dat afstamt van varianten in koele hooglanden, bestuift zichzelf ’s nachts. Volgens sommige schattingen zou liefst de helft van alle bonenverbouwende gebieden rond 2050 in de problemen komen. Een gigantisch probleem in Afrika en Zuid-Amerika, waar een half miljard mensen van de basisbron van eiwitten en ijzer afhankelijk zijn.
Maar nu blijkt dat landbouwtechnologen het antwoord al een jaar of vijftien op de plank hadden liggen. Steve Beebe en collega’s van het Internationale Centrum voor Tropische Agricultuur CIAT teelden ruim duizend bonenrassen op warme proefveldjes langs de kust van Colombia en in Bogotá. Dertig rassen bleken bestand tegen de nachttemperatuur, die op de proefvelden nooit lager werd dan 23 graden. De meeste van die rassen waren afkomstig van een oude reeks kruisingsexperimenten met de zogeheten teparyboon, een taaie, kleine boon die goed tegen hitte en droogte kan.
Internationale experts reageren verheugd: het inkruisen van de hitteresistentie van de teparyboon in andere variëteiten geldt als een heuse doorbraak. “Als dit ze echt is gelukt, en daar lijkt het op, dan hebben ze opmerkelijke vooruitgang geboekt”, zegt bonenexpert James Kelly van de Michigan State University in wetenschapsblad Science. Overigens zal het nog jaren duren eer de superboon op de markt komt.