Piedad Córdoba, een uitgesproken Colombiaanse wetgever die tientallen jaren opkwam voor de rechten van haar mede Afro-Colombianen terwijl ze grote risico’s nam als tussenpersoon voor linkse rebellengroepen, is overleden. Ze werd 68 jaar.

De dood van de senator werd zaterdag bevestigd door president Gustavo Petro, die Córdoba prees als een echte liberaal die “haar hele volwassen leven heeft gevochten voor een meer democratische samenleving”.

Er werd geen doodsoorzaak genoemd, maar Colombiaanse media meldden dat ze zaterdag door haar lijfwachten dood werd aangetroffen in haar huis in Medellin aan een schijnbare hartaanval.

In heel Colombia stond Córdoba bekend om haar kleurrijke tulbanden die deden denken aan haar Afrikaanse afkomst. Córdoba viel op als een linkse standvastige in één van de meest conservatieve landen van Latijns-Amerika en betaalde een hoge prijs voor haar luidruchtige verdediging van de minstbedeelden in het land.

Of ze nu werd ontvoerd door rechtse paramilitaire groepen of uit het Congres werd gezet omdat hij het laatste overgebleven rebellenleger van het land promootte, Córdoba ging conflicten nooit uit de weg en kwam vaak op opmerkelijke wijze terug van tegenslagen. Als trouwe bondgenoot van de overleden Venezolaanse president Hugo Chávez speelde Córdoba een belangrijke rol achter de schermen om de leiders van de Revolutionaire Strijdkrachten van Colombia (FARC) aan de onderhandelingstafel te krijgen, wat in 2016 resulteerde in een historisch vredesakkoord dat een einde maakte aan een halve eeuw van guerrillaconflicten.

Haar laatste politieke strijd was echter een bijna onmogelijke, een strijd die haar comeback bemoeilijkte na de historische verkiezing van de voormalige rebel Petro die tot eerste linkse president van Colombia werd benoemt.

In 2022 werd haar broer, Alvaro Córdoba, gearresteerd in Medellin en uitgeleverd aan de VS door haar bondgenoot Petro om in New York te worden aangeklaagd voor drugshandel. Hoewel Córdoba zelf niet werd aangeklaagd, beweerden de advocaten van haar broer dat zij het beoogde doelwit was van een valstrik opgezet door de Amerikaanse Drug Enforcement Administration. Informanten die zich voordeden als Mexicaanse drugskopers zochten contact met dissidente guerrilla’s die konden helpen bij het smokkelen van grote hoeveelheden cocaïne naar de VS. Eerder deze maand pleitte Alvaro Córdoba schuldig.

Córdoba was de oudste van 12 kinderen die in Medellin werden opgevoed door twee leraren. Haar vader was zwart en haar moeder blank.

Colombia heeft de op één na grootste bevolking van mensen van Afrikaanse afkomst in Latijns-Amerika, ongeveer 10% van de bevolking. Maar van oudsher zijn ze politiek en economisch het meest gemarginaliseerd, met een grote achterstand in bijna elke sociaaleconomische indicator.

“Als klein meisje was ze al een leider”, zegt Armanda Arboleda, een jeugdvriendin. “Zij was degene die het meest sprak, altijd vocht en nooit helemaal opgaf.”

Na haar rechtenstudie begon ze haar politieke carrière in de sloppenwijken van Medellin als lid van de Liberale Partij, ooit de grootste politieke groepering van het land. In de jaren 90 drong ze door tot het Congres en in een van Colombia’s donkerste periodes, waarin rebellen en paramilitairen, beide tot de tanden bewapend door de drugskartels van het land, elkaar bevochten om de territoriale controle. In die roerige tijd durfde ze het op te nemen voor minderheden die tot de grootste slachtoffers van het bloedige conflict behoorden.

Vanwege haar openlijke verzet tegen de verraderlijke ideologische scheidslijn in Colombia werd ze in 1999 twee weken lang ontvoerd op bevel van Carlos Castaño, de toenmalige hoogste rechtse paramilitaire krijgsheer. Na haar vrijlating ging ze met haar familie korte tijd in ballingschap in Canada.

Maar Cordoba bleef nooit lang stil. Tijdens de regering van president Alvaro Uribe in 2002-2010 hielp ze mee aan het speerpunt van een campagne die banden blootlegde tussen de conservatieve bondgenoten van de president in het Congres en de bloeddorstige paramilitairen. In 2007 riep ze linkse regeringen in de regio op om de diplomatieke betrekkingen met Colombia te verbreken omdat Uribe volgens haar banden had met de omvangrijke criminele onderwereld van Colombia.

Ondanks hun ideologische verschillen en bittere vetes vertrouwde Uribe op Córdoba en Chávez om de vrijlating te bewerkstelligen van verschillende politici en soldaten die jarenlang door de FARC gevangen waren gehouden. Voor haar humanitaire inspanningen in het sterk gepolariseerde land werd ze gelauwerd door links, maar geminacht door de conservatieven, die haar in het openbaar vaak uitmaakten voor “verrader” en guerrillasympathisant.

In 2010 werd ze uit het Congres gezet en mocht ze 18 jaar lang geen functie meer uitoefenen omdat ze de FARC zou hebben gepromoot. Maar de beslissing werd later ongedaan gemaakt en Córdoba kreeg vorig jaar haar zetel in de Senaat terug dankzij de historische overwinning van Petro.

“We hebben gesproken over vrede in Colombia, op zoek naar een veel actievere positie, zowel van Vaticaanstad als van de Katholieke Kerk, in het vredesproces in Colombia”, verklaarde president Gustavo Petro vrijdag na een ontmoeting met paus Franciscus.

Bij het verlaten van het Pauselijk Paleis zei het staatshoofd dat “de paus ermee instemt dat we diepere stappen zetten in de vredesakkoorden in Colombia” en kondigde aan dat de mogelijkheid werd geopperd om ontmoetingen met het ELN in het Vaticaan te houden.

“Het is mogelijk dat we hier een ronde gaan maken – we gaan praten met het ELN – dat we met een scenario als dit een nog diepere stap kunnen zetten in het stoppen van geweld. Het zou heel bemoedigend zijn voor de hele Colombiaanse samenleving”, zei hij.

Hij specificeerde dat het voorstel “alles wat er kan gebeuren met het vredesakkoord met het ELN, waarvan ik hoop dat het een doorslaand succes wordt, moet worden overeengekomen tussen de twee partijen”.

Hij benadrukte dat de Katholieke Kerk “in Colombia een grote steun is geweest voor alle vredesprocessen en momenteel het vredesproces ondersteunt met het ELN en het EMC.”

“Laten we zeggen dat Vaticaanstad als nationale, territoriale staatsentiteit het toneel kan zijn van een onderhandelingsronde. “Ik zou zeer geïnteresseerd zijn als de volgende, of degene die samen met het ELN zou kunnen worden opgericht, hier zou kunnen worden ontwikkeld om vele redenen die te maken hebben met de geschiedenis van het ELN zelf”, legde hij uit.

Hij merkte op dat “het een vrij lang interview was met paus Franciscus en vervolgens met andere leden van Vaticaanstad.”

Hij herinnerde eraan dat hij, in het kader van de zoektocht naar vrede in Colombia, donderdag in Rome een ontmoeting had met de directeuren van de Gemeenschap van Sant’Egidio, een katholieke groepering die dialoogprocessen in verschillende delen van de wereld ondersteunt.

In het departement Valle del Cauca vond vrijdag rond 06:26 uur Colombiaanse tijd een aardbeving plaats met een kracht van 5,6 magnitude. Volgens de Colombiaanse Geologische Dienst (SGC) lag het epicentrum in de gemeente Ansermonuevo, departement Valle del Cauca, en vond de beving plaats op een diepte van 30 km. Er zijn geen eerste meldingen van grote schade of slachtoffers als gevolg van de aardbeving.

De trillingen werden in het midden en zuidwesten van het land waargenomen, waaronder in Manizales en de hoofdstad. De brandweer van Bogotá meldde dat er na de aardbeving die in de stad Bogotá werd gevoeld, op dit moment geen meldingen zijn van activering van noodlijn 123. In de stad Manizales werd in verschillende supermarkten enige schade gemeld nadat voorwerpen waren gevallen als gevolg van de beweging veroorzaakt door de aardbeving. Er gebeurde echter niets ernstigers dan dat.

Na de beving met een kracht van 5,6 vonden er verschillende naschokken plaats die deze regio opnieuw deden schudden. Later, om ongeveer 06.47 uur, registreerde de SGC een naschok, dit keer met een kracht van 3,7 op geringe diepte, in dezelfde gemeente als het epicentrum van de eerste aardbeving.

Het staakt-het-vuren tussen de Colombiaanse regering en het Nationale Bevrijdingsleger (ELN) kan alleen worden verlengd als de rebellen hun gewelddadige tactieken volledig afzweren, zei de Colombiaanse president Gustavo Petro woensdag.

In een interview met de pers in de Zwitserse stad Davos, waar deze week het World Economic Forum plaatsvindt, zei Petro dat verlenging van het akkoord – dat op 29 januari afloopt – alleen mogelijk is als het ELN zich volledig inzet voor vrede.

“We hebben het over een tweerichtingsrelatie, zoals een huwelijk. Er kan een scheiding zijn, er kan een vruchtbaarder pad zijn, maar de dialoog zal afhangen van de bereidheid van het ELN om het geweld op te geven,” zei Petro.

“Ze worden gevraagd om de weg van geweld op te geven. Dat hangt van hen af. Wij zijn bereid om de weg naar vrede, naar democratische regionale opbouw en daarmee naar volksmacht in de Colombiaanse regio’s te verdiepen,” benadrukte de president.

De Colombiaanse regering en het ELN kwamen vorig jaar een staakt-het-vuren van zes maanden overeen dat inging op 3 augustus 2023, na een onderhandelingsronde in Cuba in juni. Op 17 december 2023 kondigden de rebellen een akkoord aan om de ontvoeringen voor losgeld op te schorten.

De Wayúu-gemeenschappen blokkeren het gebied van de zuidelijke mijn van het bedrijf Cerrejón in La Guajira en verhinderen zo de toegang voor arbeiders. Ze waarschuwden dat ze hun protest niet zullen opheffen voordat ze een oplossing hebben gevonden.

Enkele van de gemeenschappen die deze blokkade hebben opgeworpen zijn ‘Tabaco’, ‘Manantialito’, ‘Roche’, ‘Barrancón’, ‘Sierra Azul’, ‘Cocotazo’, ‘San Francisco’ en ‘Tamaquito’, en beweren dat de multinational zich niet heeft gehouden aan de afspraken die in 2022 zijn gemaakt. Daarom eisen ze naleving van de overeenkomsten waar ze in verschillende protesten om hebben gevraagd.

Als reactie op deze protesten legde de multinational een verklaring af en verwierp deze blokkades die de continuïteit van de activiteiten verhinderen.

Het bedrijf verzekerde dat het heeft samengewerkt met de ‘Roche’-gemeenschap en de leden heeft geholpen met onder andere drinkwater, elektriciteit en gasaansluitingen.

“Cerrejón heeft met deze gemeenschap samengewerkt aan de ontwikkeling van meerdere projecten die voortvloeien uit overeenkomsten, zoals permanente drinkwaterservice, betaling van de elektriciteitsservice, de exploitatie van een irrigatiesysteem, aansluiting op het rioolstelsel van de gemeente Barrancas, reparaties aan woningen, versterking van productieve projecten en de levering van startkapitaal,” luidt een van de passages in het communiqué van het bedrijf.

In reactie hierop drong het bedrijf er bij de autoriteiten in La Guajira op aan om de nodige maatregelen te nemen om ervoor te zorgen dat de leden van de gemeenschap de blokkade opheffen, zodat de activiteiten in de mijn door kunnen gaan.

“Cerrejón verwerpt illegale blokkades die de veiligheid van mensen en de continuïteit van de operatie in gevaar brengen. Op dit moment vragen we de relevante autoriteiten om de nodige acties te ondernemen om de normale gang van zaken te herstellen”, aldus de multinational.

Er zijn dit jaar al verschillende blokkades van het multinationale bedrijf geweest door inheemse Wayúu-gemeenschappen, die met deze protesten de aandacht van de nationale regering proberen te trekken.

President Gustavo Petro, die eerder deze week aankondigde niet te zullen deelnemen aan het World Economic Forum (WEF), bevestigde maandag dat de deelname van Colombia aan het WEF in Davos, Zwitserland, toch zal worden hervat.

In zijn eerste toespraak van het World Economic Forum drong president Gustavo Petro vandaag erop aan dat alle landen de stap moeten zetten van ‘discours naar praktijk’ en actie moeten ondernemen om de klimaatcrisis aan te pakken.

Het staatshoofd wees erop dat “Colombia sinds mijn regering de mogelijkheid verdedigt om de klimaatcrisis op te lossen op basis van een sprong voorwaarts in de opvatting van de mensheid over de natuur, over haar planeet”.

Petro gaf aan dat deze maatregelen “ongetwijfeld ingrijpende politieke veranderingen, transformaties van de samenleving en haar conceptie” met zich meebrengen, en om deze reden verzekerde hij dat “Colombia, bijvoorbeeld, heeft besloten om geen contracten meer af te sluiten voor olie-, gas- en kolenexploratie”.

De president herhaalde dat Colombia’s beslissing om niet meer steenkool te exploreren in het algemeen is “als een demonstratie van de behoefte die we hebben in onze wereldeconomie voor steenkool”, die “veel complexer zou zijn in landen als de Verenigde Staten, de Europese Unie of China”.

“Maar daarnaast willen we alternatieve manieren laten zien om zin te geven aan het leven, aan de intensiteit van het leven in een koolstofarme wereld, en die mogelijkheid ligt precies in de relatie met de natuur,” voegde hij eraan toe.

Vandaag is het langverwachte World Economic Forum in Davos, Zwitserland, begonnen, maar president Gustavo Petro heeft aangekondigd dat hij zijn deelname aan dit evenement heeft geannuleerd. De president zal zijn bezoek voortzetten in Guatemala, waar vandaag de inhuldiging van Bernardo Arévalo de León als president plaatsvond.

De afgelopen uren had het staatshoofd een ontmoeting met de nieuwe president van Guatemala, waar ze konden praten over verschillende onderwerpen die voor beide landen van belang waren.

Volgens informatie van het communicatiebureau van het presidentieel paleis Casa de Nariño zal de Colombiaanse president niet in Davos zijn vanwege een vertraging bij de inauguratie van de nieuwe president van Guatemala, Bernardo Arévalo.

Petro had afgelopen weekend aangegeven dat hij in Guatemala zou blijven totdat de inauguratieceremonie van Arévalo was afgerond, die verschillende tegenslagen had gekend in de politieke crisis die dat land doormaakt.

Het hoofd Communicatie van het Voorzitterschap, María Paula Fonseca, onthulde de redenen voor de annulering van de reis van president Petro naar Davos.

“Door de politieke crisis liep de inhuldiging van president Arévalo vertraging op. Dit gebeurde pas laat in de nacht, waardoor we rond 02.00 uur het Theater moesten verlaten”, aldus Fonseca.

En zij voegde eraan toe: “Toen we met de Zwitserse autoriteiten overlegden over het vluchtplan, bevestigden ze dat het op dat moment niet langer mogelijk was om te landen en dat we tot morgen moesten wachten om aan de reis te beginnen”:

“Door deze wijziging in het vluchtschema zouden we het grootste deel van de agenda van de president op het World Economic Forum niet kunnen afwerken,” zei Fonseca.

Zij zei ook: “Om deze reden hebben we besloten dat het niet gerechtvaardigd is om naar Zwitserland te reizen voor een enkele vergadering, en dat het verstandiger is om terug te keren naar Colombia”.

Vanwege de noodsituatie op de weg Quibdó-Medellín, waarbij 33 mensen omkwamen en tien vermist bij aardverschuivingen, heeft Petro de noodtoestand uitgeroepen in dat gebied. De president zei ook dat er 500 miljard pesos zal worden toegewezen aan Invías om de aardverschuivingen op de weg te verhelpen.

Met het uitroepen van de noodtoestand in de sector Las Toldas, waar vrijdag een aardverschuiving een huis en verschillende auto’s bedolf op de weg die Medellín verbindt met de hoofdstad van Chocó, Quidbó, kondigde president Gustavo Petro onmiddellijke acties aan om de noodsituatie aan te pakken.

In gezelschap van de gouverneur van Chocó kondigde het staatshoofd aan dat er 500 miljard pesos beschikbaar is om een definitieve interventie uit te voeren die, zo zei hij, verder moet gaan dan bestrating.

“Dit rampendecreet heeft een concreet effect en dat is dat we middelen kunnen overhevelen van de ene begrotingslijn naar de andere. Er zal 500 miljard pesos worden overgeheveld van ANI naar Invías,” zei de president.

Hij verwachtte dat de weg twee tot drie maanden gesloten zal zijn omdat er naast deze aardverschuiving in de buurt van de gemeente Carmen de Atrato ook aardverschuivingen zijn in andere delen van de weg en er nog veel meer dreigen in te storten.

Daarom, zei hij, zal de Colombiaanse luchtmacht een luchtbrug slaan met Quibdó om voedsel, medicijnen en andere hulpgoederen te transporteren die opnieuw zullen worden verzonden naar de bevolking die momenteel is afgesneden van de hoofdstad van Antioquia.

Petro verwees ook naar de aanklacht van de Ombudsman over een onverwachte stijging van de luchtvaarttarieven van en naar de hoofdstad van Chocó en Antioquia, en drong aan op waakzaamheid door de bevoegde autoriteiten.

Hij voegde eraan toe dat er volledig moet worden ingegrepen om de veiligheid op alle kwetsbare punten van deze drukke weg te garanderen.

Hij betuigde ook zijn solidariteit met de families van de overledenen, die, zonder het zoekwerk af te ronden, 33 personen tellen en, zoals werd verwacht, meer zouden kunnen zijn, aangezien er vermoedelijk 50 mensen in het huis waren dat op het moment van de ramp door de modderlawine werd bedolven.

Bij aardverschuivingen in het noordwesten van Colombia, in het departement Chocó, zijn volgens lokale autoriteiten zeker 33 mensen om het leven gekomen. Zeker 35 mensen raakten gewond. De aardverschuivingen zijn het gevolg van hevige regenval die al een dag aanhoudt.

De modderstroom, die vrijdagmiddag plaatsvond, bedekte een drukke snelweg die de steden Quibdo en Medellin verbindt in het Pacifische departement Chocó. Een onbekend aantal mensen wordt nog vermist omdat de modderstroming verschillende auto’s op de weg volledig heeft bedolven, zeiden de autoriteiten.

De plaatselijke burgemeester zei dat sommige mensen nog steeds vastzaten in het puin. Het gebied grenzend aan de Stille Oceaan, is zwaar bebost en is de afgelopen 24 uur getroffen door hevige regenval.

Onderweg verlieten “veel mensen” hun voertuigen om te schuilen in een huis in de buurt van de gemeente Carmen de Atrato, vertelde een ambtenaar van het gouverneurskantoor van Chocó. De woning zou vervolgens door het natuurgeweld zijn ingestort. “Helaas kwam er een aardverschuiving die hen bedolf,” voegde de ambtenaar eraan toe.

President Gustavo Petro noemt het een “verschrikkelijke ramp” en zegt dat de regering steun biedt waar nodig.

Rafael Bolaños, burgemeester van Quibdó, vertelde RCN Television dat de komst van reddingsteams wordt belemmerd vanwege meerdere aardverschuivingen die hun voortgang naar de plaats van inslag verhinderen. De situatie is kritiek en de autoriteiten werken er hard aan om de reddingspogingen te coördineren en hulp te bieden aan degenen die getroffen zijn door deze tragedie in Carmen de Atrato.

Het bouwbedrijf Coviandes meldt dat de bouw van de nieuwe Chirajara-brug, die onderdeel is van de snelweg die de hoofdstad Bogota verbindt met Villavicencio, begin december voltooid is.

De hangbrug in Chirajara kwam in 2018 in het nieuws, nadat een deel van de brug, dat in aanbouw was, het ravijn instortte door een ontwerpfout. Hierbij kwamen negen werknemers om het leven. Volgens Coviandes werd de bouw van het traject in december afgerond, twee maanden eerder dan gepland.

Dit werk “markeert het einde van een tragisch verhaal dat eraan voorafging. We vergeten de slachtoffers van het ongelukkige incident van 2018 niet en deze brug is ook een eerbetoon aan hen. Bovendien weerspiegelt de nieuwe Chirajara de betrokkenheid van Coviandes en haar aandeelhouders, die verder gaat dan het contractuele, met de gebruikers van deze corridor, het ANI, de Eastern Plains en het land,” benadrukte de concessiehouder.

De organisatie heeft, zoals aangegeven in een brief, twee schadevergoedingen betaald aan het Nationaal Infrastructuuragentschap (ANI), omdat het de werken niet binnen de in het contract vastgelegde termijnen had opgeleverd. Ook beweerde hij een derde betaling te hebben gedaan voor de ontwerp- en bouwauditkosten.

“Coviandes heeft aandacht besteed aan de richtlijnen van ANI die gericht zijn op het bereiken van een oplossing die op korte termijn de ingebruikname van de Nieuwe Chirajara-brug en de vijf tunnels die deel uitmaken van deze verbinding mogelijk maakt”, voegde het bouwbedrijf eraan toe.